miary i waluta w II połowie XVIII wieku

[wmacoch]

Proszę o pomoc w rozszyfrowaniu miary "wiertel" oraz jednostki monetarnej "skojec" w roku 1768 w starostwie wieluńskim. Wiertel odnosił się do ilości zboża (materiały sypkie), a skojec do opłaty czynszu.

[Henryk Krzyżan]

https://pl.wikipedia.org/wiki/Miary_staropolskie
https://pl.wikipedia.org/wiki/Skojec
Wiertel, część korca.
http://angro51.cba.pl/e107_plugins/roll ... dex_name=W
Korzec
https://pl.wikipedia.org/wiki/Korzec

Ostatnio edytowano 22 mar 2016, 14:59 przez Henryk Krzyżan, łącznie edytowano 1 raz

[wmacoch]

Henryku niestety to nie ten okres o który chodzi. Te informacje już dokładnie przeglądałem. Nie mogę rozszyfrować miar i waluty z lustracji z 1768 roku. Te o których piszesz dotyczą czasów średniowiecza.
Dziękuję za namiary i pozdrawiam Wiesław

[wmacoch]

Miejscowość której lustracja dotyczy leży na styku Wielkopolski z Małopolską i mogły obowiązywać tam zarówno miary krakowskie (Korczyk lub korzec krakowski lub krzepicki) jak i te używane na ziemi wieluńskiej.

[Henryk Krzyżan]

Jedyne co znalazłem:

wiertel (viertel, ćwierć)1: 1/4 różnych dawnych jednostek miar, najczęściej objętości; 2: jednostka powierzchni i długości (ćwierć);
źródło: Encyklopedia Popularna PWN, 1984, str.852;

http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/wiertel;4010421.html

2) miara pojemności ciał sypkich w Prusach i Austrii (Viertel) oraz na ziemiach pol. pod pruskimi i austr. zaborami, równoznaczna z ćwiercią (ćwiertnia);
viertel pruski do 1816 = 4 garncom (Metze, mecek) = 13,903 l, austr. (Wiener Viertel) 1857–76 = 2 achtelom = 15,375 l, galicyjski 1787–1857 = 8 garncom = 30,75 l, gdański przed 1816 = 4 garncom = 13,68 l.

[Bartek]

Z wiertlem może być problem, używano różnych lokalnych miar:
http://info.kalisz.pl/kronika/aneks4.htm

Jestem zaskoczony obecnością skojca w dokumencie. Możesz podać szczegóły? Ostatnie rozliczenia w skojcach w Wielkopolsce spotkałem w połowie XVI wieku.

[wmacoch]

Idąc tym tokiem rozumowania należało by przyjąć, że wiertel to 1/4 korca. Tym bardziej, że w książce ks. St. Muznerowskiego "Krzepice w przeszłości" str.19 jest zapis: "Korczyk krzepicki miał wirtele 4 a korczyków krakowskich 5". Wynika z tego, że korczyk krzepicki i krakowski nie były równe.
Bartku skojce są w "3złp. 11gr. s.1" karta 190
Pytanie czy Korzec i korczyk to to samo, czy korczyk to czwarta część korca?

Ostatnio edytowano 22 mar 2016, 15:31 przez wmacoch, łącznie edytowano 2 razy

[Henryk Krzyżan]

Podepnę się pod temat.
Mój prapradziadek jako nauczyciel zarabiał 180 talarów (rocznie czy miesięcznie tego nie wiem) w roku 1867, czy to było dużo czy mało?
Wiem, że talar został wyparty w 1873 roku przez markę niemiecką.

[wmacoch]

Henryku polecam:
http://odkrywca.pl/sila-nabywcza-pienia ... 83850.html

[Henryk Krzyżan]

Dzięki
Znalazłem tylko, że 1 talar = 30 srebrnych groszy, 5 groszy = bochenek chleba, więc chyba 180 talarów zarabiał miesięcznie, bo przy piątce dzieci + żona byłoby raczej głodno i chłodno.

[Bartek]

Bartku skojce są w "3złp. 11gr. s.1"

To szelągi, nic innego. S. jako skrót od solidus.

[wmacoch]

Dziękuję!

[kierejka]

Henryku, w przybliżonym okresie,
1841-1850, Wielkopolska:
- najemnik w okresie żniw za dniówkę z wyżywieniem całodziennym: 9-15 gr. sr.
- najemnik dniówkowy w zimie z wyżywieniem, 2-3 gr. sr.
- najemnik dniówkowy w zimie bez wyżywienia: 5-7 gr. sr.
- służący folwarczny, żonaty, rocznie (w gotówce): 11-30 tal.
- dziewka folwarczna rocznie (w gotówce): 6-8 tal.
1886, Poznań:
- robotnik w warsztatach introligatorskich i szewskich fabryki H. Cegielskiego, tygodniowo: 7-12 marek.

Źródło: "Pieniądz na ziemiach polskich X-XX W." Józef Andrzej Szwagrzyk.

Pozdrawiam
Kasia z Kierejewskich

[Henryk Krzyżan]

Kasiu, bardzo dziękuję