Osadnicy ?

[AndrzejG]

Witam.
Jak w aktach metrykalnych określano osadników lokowanych w miastach (wsiach) w Polsce na prawie Magdeburskim.
Za pomoc będę wdzięczny.
Pozdrawiam Andrzej.

[Henryk Krzyżan]

Witam,
Prawo Magdeburskie dotyczyło przede wszystkim miast i zostało zniesione przez Sejm Czteroletni 1791 roku. Przypuszczam, że chodzi Tobie o tzw. Olędrów/Holendrów (wcale nie musieli pochodzić z Holandii), którzy byli osadzani we wsiach zwanych Olędrami na mocy specjalnego przywileju, w którym określano ich powinności dla dworu/właściciela ziemi, ale też prawa jakie im przysługiwały. Mam wśród moich przodków kilku takich osadników i są określani mianem wolnych gospodarzy (w różnych dokumentach). Jestem też w posiadaniu skanów dokumentu, z którego wynika, że zostali osadzeni na swoich gruntach na mocy przywileju z 3. lipca 1792 roku, określone są w nim granice gospodarstwa i, jak już pisałem, ich prawa i powinności, w tym prawo do własnego cmentarza, wypasu bydła na pastwiskach gminnych, pobierania opału i budulca z lasów, ale też obowiązek utrzymywania dróg i wnoszenia stosownych opłat.
Mam też wśród przodków kilku przybyszów z innych krajów, zamieszkujących w miastach, ale nie ma dla nich specjalnego określenia. Wyjątkiem są przodkowie z Grecji, których nazywano Węgrzynami. Określenie pochodziło z pewnością od win węgierskich, którymi handlowali.

[wojciech]

Podejrzewał, że Andrzejowi chodziło o lokowanie miejscowości na prawie niemieckim (wsi i miast), funkcjonujące od XII w. do , jak słusznie zauważył Henryk, Sejmu Czteroletniego.
Nie należy mylić lokowania na prawie magdeburskim z kolonizacją niemiecką.
Na pierwszy temat wiele wyjaśnień tutaj : http://www.historycy.org/index.php?showtopic=1260 i tutaj https://pl.wikipedia.org/wiki/Prawo_magdeburskie

Poza określeniem: zasadźca,czyli osoba zakłądająca, lub wprowadzająca zasady prawa magdeburskiego, występowali jeszcze osadnicy.

WOjtek

[Henryk Krzyżan]

Andrzejowi chodzi o młynarzy sprowadzonych do Małopolski w XVII wieku, ale niech sam się wypowie na ten temat, bo może więcej osób ma jakieś informacje.

[AndrzejG]

Tak jak pisałem Henrykowi na PW w zwierciadle saskim (prawo magdeburskie) Eike von Rebkow twórca owego prawa podaje wolnych panów freoherren którzy przyjęli nazwisko od wsi Gniest koło Kemberg w Saksoni, była taka interpretacja tego nazwiska Gneiz, Gniez, Gnez, Gnys, Gnyś, znalazłem jeszcze zapis nazwisko w formie Gnys w Dreznni i Ditlish, miasta w Saksoni czyli w tym landzie było skupisko tego nazwiska, i właśnie z takim nazwiskiem odnalazłem moich przodków w Radomiu 16,17 w w Zwoleniu 18w, w Sieciechowie 19w, w/w miasta były lokowane na prawie magdeburskim, Radom był lokowany w 1364r a od 13w do 16w włącznie 50% ludności było sprowadzane z Niemiec i właśnie z Saksoni.
Jeżeli chodzi o tych zasadżców to wyczytałem że wybierali sobie ziemię przy rzekach i budowali młyny, tak domniemywam że byli ich włścicielami.
Moi przodkowie w najstarszych metrykach są zapisani jako młynarze.
Nie mam niezbitych dowodów ale stawiam mocną hipotezę że Gnyswie z Saksoni i Gnysowie z Radomia i w/w miejscowości to te same osoby z pochodzenia.
Pozdrawiam i proszę o komentarze.
Andrzej.

[TomekD]

Źródeł zapewne w takim horyzoncie czasowym zbraknie.
Może warto zaryzykować w takiej sytuacji próbę wsparcia genealogii biologią genetyczną - wykonanie testu Y-DNA ?
Przy odrobinie szczęścia może hipoteza znajdzie jednak mocne potwierdzenie...

[henry]

witam,
polecam link...jeżeli nie znany.
http://holland.org.pl/index.htm

[AndrzejG]

Witam.
Po dłuższej przerwie i analizie dostępnych informacji w postaci różnych publikacji,że nazwisko które nosili moi przodkowie GNYS, w 18, 17, 16 w. utworzone zostało w Niemczech w landzie Saksonia od wsi Gniest, i moja bardzo mocna hipoteza na podstawie zebranych w/w informacji że przybyli na terytorium Polski na zasadzie Prawa Magdeburskiego, chronologicznie mam udokumentowanych przodków w miejscowościach na podstawie metryk , Sieciechów, Zwoleń, Radom, wszystkie te miasta były lokowane na Prawie Magdeburskim i osadników z Niemiec sprowadzano głównie z landu Saksonia, i moje zasadnicze pytanie czy badania genealogiczne DNA, coś wniosą do moich dalszych poszukiwań, czy znajdę jakieś potwierdzenie na podstawie tych badań.
Bardzo proszę o odpowiedż.
Andrzej.