Tutaj prosimy umieszczać wszelkie prośby o lokalizację miejscowości, parafii, USC, prośby o odszukanie dokumentów w archiwach, znaczenie nazwisk itp.
Odpowiedz

Status ?

10 lip 2013, 20:09

Przeglądając w Dolsku akta urodzeń natrafiłem w poz 85 w 1831r na zapis statusu chrzestnego:
Józef Domachowski - ręczniak. Zapis był po łacinie ale ten status był wpisany po polsku. Zaintrygowało mnie to. Czy ktoś z koleżeństwa może przybliżyć mi ten status. Zbyszek

Re: Status ?

10 lip 2013, 20:43

Ręczniak to pracownik folwarczny zatrudniony do ciężkich prac polowych np rozrzucanie obornika, kopanie, sianie czy koszenie.

Re: Status ?

10 lip 2013, 21:33

Pięknie dziękuję za natychmiastowe wyjaśnienie. Pozdrawiam serdecznie. Zbyszek

Re: Status ?

16 lis 2013, 23:09

Witam!
W akcie zgonu Małgorzaty Łabrzyckiej w kolumnie Conditio jest następujący zapis "vidua ex colonisa = chlebownica Co to oznacza? Kim była ta chlebownica, Wiadomo że była wdową.
http://szukajwarchiwach.pl/53/3274/0/6. ... /#tabSkany

Pozdrawiam Piotr

Re: Status ?

18 lis 2013, 00:06

szperacz napisał(a):...zapis "vidua ex colonisa = chlebownica Co to oznacza? Kim była ta chlebownica, Wiadomo że była wdową. ...

Piotrze.

Poszperałam troszeczkę w słownikach i w necie.
Jednoznacznej odpowiedzi nie znalazłam, ale rozszyfrowałabym ten zwrot jako:
wdowa, wieśniaczka na wycugu.

Chlebodawca - ten który daje chleb,
chlebownica - otrzymująca ten chleb.
Sądząc po wieku zmarłej, zapisała gospodarstwo pod warunkiem otrzymania wymiaru czyli wycugu, z którego się utrzymywała.
Wymiar był zapisywany również w naturze, zatem jajka, mąka, zboże, ziemniaki, a być może i upieczony chleb stanowił zapisane utrzymanie wymierników, wycugarzy, (chlebowników) - może stąd określenie chlebownica, bo była już sama?
Nie wiem czy dobrze myślę?

Re: Status ?

18 lis 2013, 21:43

Danko!

Dziękuję bardzo za wyjaśnienie.

Pozdrawiam Piotr

Re: Status ?

18 lis 2013, 21:45

Też widywałem to słowo (chlebownik) w kontekście wskazującym na użycie w sensie dożywotnika (wymiernika, wycużnika itd.). Ale definicji nigdzie nie spotkałem.

Re: Status ?

18 lis 2013, 22:14

Wszystko wskazuje, że chlebownik na chlebówce to nazwy regionalne, gwarowe.

Chlebówka - utrzymanie zapewnione do końca życia, dożywocie.
źródło: M Karaś "Słownik gwar polskich" Ossolineum, Polska Akad Nauk, 1977

I jeszcze fragment z "Atlasu języka i kultury ludowej Wielkopolski” t. 11,Część 2.

A na przykład "Słownik języka polskiego" Lindego wskazuje na całkowicie inne znaczenie, co potwierdzałoby powyższą tezę.

Re: Status ?

19 lis 2013, 12:17

Lilu!

Dziękuję za wskazanie źródeł, gdzie mogę szukać wyjaśnienia różnych określeń występujących w odnajdywanych dokumentach.

Piotr
Odpowiedz