Wymiana doświadczeń pomiędzy genealogami, dyskusje ogólne na tematy genealogiczne i historyczne, dane dotyczące parafii, archiwów, ciekawych stron, itd
Odpowiedz

Nazewnictwo w aktach parafialnych

07 maja 2009, 23:20

Witam Forumowiczów!

Przeglądając akta parafialne ze Żnina/Góry natrafiłem na następujące statusy przypisane poszczególnym osobom:
- plebeus colonus
- plebeus agrarus
- semi agrarius
- merce marius

Domyślam się, że pierwsze 3 oznaczają różne statusy chłopów, ale może ktoś wie więcej nt. subtelnych różnic w tych definicjach?

Pozdrawiam

Re: Nazewnictwo w aktach parafialnych

08 maja 2009, 08:35

semiagrarius – to łacińska kalka z polskiego „półrolnika” (półkmiecia, półślednika)
mercenarius – służący

Odnośnie dwóch pierwszych określeń, obawiam się, że nie da się tu wyrokować bez uprzedniej lektury min. 10 roczników akt, które wyszły spod tej samej ręki. Należy zbadać, czy były one (pl. col. i pl. agr.) stosowane wymiennie, czy występują osobne określenia dla chałupników czy zagrodników, czy piszący wykazuje tendencje do generalizacji pojęć, czy stosowano równoważniki polskojęzyczne, czy rozróżniano półsołtysów, ćwierćrolników lub półkomorników ;) itd.

Pozdrawiam

Re: Nazewnictwo w aktach parafialnych

08 maja 2009, 13:24

Może to tylko dodatkowe określenie statusu majątkowego.
Biedny chłop, Średniozamożny chłop itp.
Pomocne przy wycenie usług :)
(Czy w ostatniej rubryce są notatki kto ile zapłacił?)
Pozdrawiam
Jacek

Re: Nazewnictwo w aktach parafialnych

09 maja 2009, 22:53

To wyciąg z księgi zgonów, więc nie ma żadnych danych pieniężnych.
Nie jestem przekonany czy te statusy miały jakiś związek ze stanem majątkowym. Wieś w której mieszkali moi przodkowie (Murczyn koło Żnina) należała do klasztoru, ziemię "wynajmowali" miejscowi płacąc dzierżawę na klasztor. Co więcej wg. podań rodzinnych moi przodkowie do biednych raczej nie należeli, byli piśmienni, zaś jedyne zdjęcie mojego pradziada jakie mam, pochodzi z końca XIX i jest on na nim elegancko ubrany we frak!
Może terminy te oznaczały czy ktoś żył wyłącznie z roli, czy też było to tylko jedno ze źródeł utrzymania?

Pozdrowienia
Odpowiedz