Wymiana doświadczeń pomiędzy genealogami, dyskusje ogólne na tematy genealogiczne i historyczne, dane dotyczące parafii, archiwów, ciekawych stron, itd
Odpowiedz

Tabele nadawcze wsi

18 mar 2021, 19:55

Witam,
Nigdzie nie mogę znaleźć jednoznacznej odpowiedzi.
Otrzymałem dwie tabele likwidacyjne wsi w których mieszkali przodkowie.
W aktach stanu cywilnego pisani są jako gospodarze ale w tabeli ich nie ma. Rodzina jednak już dużo wcześniej mieszkała i posiadała grunt w tejże wsi. Czy jeżeli już ktoś posiadał grunt i miał potwierdzone prawo własności to w tabeli likwidacyjnej do reformy uwłaszczeniowej już nie figurował? Dwóch przodków, dwie różne wioski w wielkopolsce wschodniej i w tabeli brak a w aktach z okresu sporządzenia tabeli jako gospodarze.
pozdrawiam
Jarek

Re: Tabele nadawcze wsi

18 mar 2021, 21:54

Masz jakieś dokumenty w ręku, że miał grunt na własność i potwierdzone prawo własności?
Jak nie masz to próżny trud i Twoje starania w wyjaśnieniu tej kwestii.
Możesz sobie poczytać ustawę uwłaszczeniową z 1823 roku tak dla ciekawosci
lub cały wątek to może on rozjaśni Ci sytuacje jaka panowała wtedy na wsiach wielkopolskich
i da Ci odpowiedż na kilka pytań.

viewtopic.php?f=2&t=11737#p141541

Pozdrawiam,
Mirosława Giera

Re: Tabele nadawcze wsi

19 mar 2021, 00:51

Przepraszam, że wtrącam się w temat, chciałam jednak zapytać, czy z tabelami likwidacyjnymi wielkopolski wschodniej można zapoznać się online?

Re: Tabele nadawcze wsi

21 mar 2021, 05:22

jarekf napisał(a):Witam,
Nigdzie nie mogę znaleźć jednoznacznej odpowiedzi.
Otrzymałem dwie tabele likwidacyjne wsi w których mieszkali przodkowie.
Dwóch przodków, dwie różne wioski w wielkopolsce wschodniej
Jarek

miroslawa napisał(a):Możesz sobie poczytać ustawę uwłaszczeniową z 1823 roku tak dla ciekawosci
lub cały wątek to może on rozjaśni Ci sytuacje jaka panowała wtedy na wsiach wielkopolskich
i da Ci odpowiedż na kilka pytań.
Mirosława Giera

Jarek pyta o Wielkopolskę wschodnią - dawna Kongresówka, zabór rosyjski. W 1823r. miało miejsce uwłaszczenie w Wielkopolskim Księstwie Poznańskim. O terminach uwłaszczeń https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/uwlaszczenie-chlopow-w-Polsce;3992010.html i ciekawy wątek o tablicach likwidacyjnych w zaborze rosyjskim https://www.moremaiorum.pl/przydatnosc-tabel-likwidacyjnych-w-poszukiwaniach-genealogicznych-poradnik-genealoga/. Może coś pomoże.
Znam dobrze uwłaszczenia w Galicji. Wielkopolska wschodnia jeszcze przede mną. Ale z galicyjskiego doświadczenia wiem, że podawane nazwiska w kolejnych katastrach nie zawsze były tożsamymi z nazwiskami ujętymi w tablicach Komisji Ministerialnej d/s zniesienia ciężarów gruntowych/powstałych w wyniku uwłaszczeń/. Domostwa i grunty przechodziły często na następców/np. zięciów o innym nazwisku lub innych osób, którym zostało przez dziedziców nadane prawo użytkowania/, a poprzedni bywali wówczas np. tylko komornikami mimo, że we wcześniejszych aktach metrykalnych zapisywano ich jako gospodarzy. Aby ocenić stan faktyczny konieczna jest szeroka analiza powiązań rodzinnych i mapy.
Chętnie poznam doświadczenia innych w poszukiwaniu i ocenie tabel likwidacyjnych w zaborze rosyjskim.
Pozdrawiam
Ela

Re: Tabele nadawcze wsi

21 mar 2021, 14:52

jarekf napisał(a):W aktach stanu cywilnego pisani są jako gospodarze ale w tabeli ich nie ma. Rodzina jednak już dużo wcześniej mieszkała i posiadała grunt w tejże wsi. Czy jeżeli już ktoś posiadał grunt i miał potwierdzone prawo własności to w tabeli likwidacyjnej do reformy uwłaszczeniowej już nie figurował?

Pani Elu - odpowiedziałam Jarkowi na zawartą w wątku treść jak wyżej, ponieważ nie chciałam wprowadzić go w błąd.

W guberniach zachodnich czyli na terenach wielkopolski wschodniej
wprowadzono pojęcie i moc poddaństwa rosyjskiego tzw Kriepostniczestwo
plegające na liczeniu obowiązków chłopskich według liczebności członków
rodziny ( dusz). Przyniosło to w efekcie zwiększenie pańszczyzny
i innych powinności. Oprócz tego chłopi utracili prawa do ziemi, a na mocy
ukazu z 1775r chłopa nieposiadającego ziemi można było sprzedać lub wynająć.
Myślę, że chłopi z wielkopolski wschodniej pod zaborem rosyjskim nie mieli taryfy ulgowej?
W podanym linku od tabelek, już na samym początku pisze,że nie dostarczą imion i nazwisk rodziców
niezbędnych do wywodu genealogicznego.

Dopiero w 1803r. na ukaz Aleksandra I można było właścicielom ( dziedzicom) na dobrowolne
uwalnianie chłopów z poddaństwa - bez nadawania ziemi, ale i to nie zostało zrealizowane
z powodu sprzeciwu sfer arystokratycznych..

Ponieważ nie wiem jaka ustawa obowiązywała na tych terenach ( może Pani wie)
podałam ustawę Pruską z 1823 roku dla ciekawości.
Bo w jednym i drugim przypadku sytuacja rolników może była inna, ale cel ten sam.

Pozdrawiam,
Mirosława Giera

Re: Tabele nadawcze wsi

21 mar 2021, 15:54

Wielkopolska wschodnia była od 1793 roku w zaborze pruskim, później w Ks. Warszawskim, od 1815 w Królestwie Polskim gdzie obowiązywały prawa wzorowane na francuskich. Gubernie zachodnie to raczej nazwa dotycząca dawnych terenów Rzeczypospolitej na wschód od Bugu. Chłopi w Ks. Warszawskim uzyskali wolność osobistą (było to kontynuowane w Królestwie), Natomiast uwłaszczenie chłopów na korzystnych warunkach oraz zniesienie pańszczyzny zostało wprowadzone przez cara w 1864 roku na przekór polskiej szlachcie. Od tego czasu chłopi zaczęli wykupywać ziemię szlachecką, bo niektórzy jaśnie oświeceni bez pańszczyzny nie radzili sobie. Moi przodkowie kupili 10 morgów polskich (5,60 ha) w 1880 roku od dziedzica sąsiedniej wsi (do końca XIX wieku sprzedał on cały duży majątek kolonistom). W aktach stanu cywilnego nieraz występowali jako "koloniści", ale przeważnie jako "rolnicy". W tabelach nadawczych nie byli, bo ziemia była kupiona na kredyt bankowy lub gotówkę, a nie nadana.
Powiastka dotyczy okolic Kalisza.

Pozdrawiam
Janusz

Re: Tabele nadawcze wsi

21 mar 2021, 17:59

Dziękuję Janusz za sprostowanie i uwagi :)
Zakręciłam się :)
Ustawa uwłaszczeniowa Pruska w zaborze pruskim i rosyjskim, a prawo Księstwa Warszawskiego. Ciekawy układ.

Pozdrawiam,
Mirosława Giera
Odpowiedz