Oborniki Wlkp. - dane genealogiczne z XVII i XVIII w.

[Mariusz]

Witam !

Poszukuję wszelkich źródeł historycznych z II połowy XVII i początku XVIII wieku (bądź opracowań dotyczących tego okresu), wymieniających mieszkańców miasta Oborniki Wlkp. Nadmieniam, że księgi matrykalne z parafii Oborniki uległy zniszczeniu (prawdopodobnie na skutek pożaru miasta w 1818 r.) i aktualnie najstarsze dostępne w AAP rozpoczynają się od 1787 r. (chrzty), 1818 (śluby) i 1817 r. (zgony). Interesują mnie dane z lat wcześniejszych. Nie ukrywam, że na podstawie danych pochodzacych z innych parafii wnioskuję, że w Obornikach mogły mieszkać osoby o moim (bądź zbliżonym) nazwisku:

Buk, dn. 27 stycznia 1743 r.
Ja ks. Józef Falarkowicz [wikary bukowski] pobłogosławiłem [...] związek małżeński pomiędzy: Wojciechem, synem Macieja Wale[w]skiego a Marianną, córką Tomasza Formankowicza z miasta Oborniki ("de Oppido Oborniki"). Świadkami ślubu byli dwaj obywatele bukowscy: Jan Będkowski i Michał Sobierajewicz.

Być może znajdą się osoby, które dotarły już do jakiś obornicich źródeł z tego okresu i zechcą się tą informacją podzielić.

Pozdrawiam
Mariusz Formanowicz
http://www.formanowicz.pl

[mac]

Hej.

Sprawdzałeś akta miasta Oborniki z okresu staropolskiego? Właściwy inwentarz powinien być w pracowni naukowej Archiwum Państwowego w Poznaniu, choć niekoniecznie w komputerowej bazie. Warto sprawdzić na miejscu w inwentarzu książkowym.
Jeśli zachowały się księgi wójtowskie czy radzieckie, to prawdopodobnie trafisz na całą masę spraw spornych, a wśród nich na testamenty i intercyzy. Czasem zdarzają się również spisy mieszkańców. Dodatkowym źródłem mogą być akta cechowe - być może któryś z przodków przynależał do któregoś z nich. Akta cechowe Obornik też powinny być w Archiwum Państwowym w Poznaniu

[Mariusz]

Dziękuję Maćku !

Według internetowej bazy SEZAM (http://baza.archiwa.gov.pl/sezam/sezam. ... 1&szukaj=1)
akta starpolskie z Obornik Wlkp. zachowały się w stanie szczątkowym. Jeśli chodzi o archiwalia sprzed 1800 r. są to prawdopodobnie jedynie pojedyncze dokumenty. Podobnie sytuacja wygląda z aktami cechów. Wykazano jedynie księgi cechowez XX w. i jeden dokument cechu łącznego (statut) z 1574 r. Podobnie o zasobach APP w zakresie Obornik mówi opracowanie książkowe: "Archiwum Państwowe Miasta Poznania i Województwa Poznańskiego. Przewodnik po zasobie archiwalnym", wyd. Naczelniej Dyrekcji Archiwów Państwowych, W-wa, 1969.

Ale tak jak radzisz - najlepiej sprawdzić samemu.

Dziękuję, Mariusz

[kwach]

A nie warto spróbować z tego:

http://szukajwarchiwach.pl/szukaj?q=obo ... a=&dzialy=

i pokombinować z wyszukiwarką, tym bardziej że APP do września zamknięte.

[mac]

I tak i nie. Z tego co wiem, wszystkie dane nie są wprowadzone, podobnie zresztą jak w bazie SEZAM. Ostatnia sygnatura z akt staropolskich na stronie, którą podałeś to I/5: http://szukajwarchiwach.pl/53/4633/0/-/
Z reguły księgi wójtowskie i radzieckie mają wyższe numery, a księgi są ułożone chronologicznie (czyli na początku - najniższe sygnatury mają przwileje, potwierdzenia przywilejów itd, a później starsze księgi sądowe miejskie). Ponadto nie ma informacji o mikrofilmach. Tak naprawdę nie wiadomo czy tych ksiąg nie ma, czy nie są wprowadzone w bazie danych, stąd też radzę zapytać w AP Poznań.
Oczywiście możliwe, że księgi się nie zachowały i to wszystko co jest.

[Mariusz]

Dziękuję jeszcze raz. Spróbuję po wakacjacj sprawdzić zasoby APP w zakresie ksiąg wójtowskich i radzieckich z Obornik. Dam znać o rezultatach.

Pozdrawiam, Mariusz

[małgośka_ Klewen]

Witaj Mariuszu!!
Bardzo interesuje mnie temat poruszony przez Ciebie tzn pow. Oborniki.
Wiem że masz nie wiele czasu chętnie wybiorę się do APP i przeszukam jakie księgi znajdują sie z tego okresu w archiwum . Myśle że łącząc Twoje doświadczenie genealogiczne i mój czas czegoś doszukamy się. Pozdrawiam małgośka

[Mariusz]

Witaj Małgosiu !

Bardzo się cieszę Twoim zainteresowaniem tą tematyką. Dla mnie to odkrywanie nowych okolic (czytaj: zasobów archiwalnych), bo jak wiesz "siedzę" w Buku, Gostyniu i Wielichowie. Z czasem u mnie nie jest najgorzej (dla genealogii zawsze go znajdę), problem leży gdzie indziej - ale to nie miejsce, aby tym pisać.
Byłoby wspaniale, gdybyś po wakacjach zajrzała do APP i spytała się o archiwalia z miasta Oborniki z okresu staropolskiego. Interesuje mnie wiek XVII (nawet jeszcze przed potopem szwedzkim) i pierwsze połowa XVIII wieku. Pytaj o księgi radzieckie (rady miejskiej), księgi wójtowskie, inne księgi miejskie (np. wyodrębnioną księgę przyjęć nowych obywateli), oraz księgi cechów rzemieślniczych. W tym ostatnim zakresie nie interesją mnie statuty, lecz protokólarze - zapisy ucznów, wyzwolenia czeladików czy nowych mistrzów.

Gosiu, swego czasu wyraziłaś chęć przeczytania mojej książki. Czy nadal ją podtrzymujesz ? Jeśli tak, podaj mi swój adres na prv, lub e-mailem.

[mac]

Mariuszu, trafiłem tu ponownie po Twoim odesłaniu Jarka z wątku o Rożnowie. Napisz proszę, czy udało Ci się sprawdzić akta staropolskie - czy zachowało się coś więcej?

[Jarek]

Mariuszu, gdybyś wiedział, że zachowała się dokumentacja cechu ceglarzy z lat 20 i 30 XIX w. z powiatu obornickiego, to będę bardzo wdzięczny za informację.

Pozdrawiam
Jarek

[Mariusz]

Witam !

Według informacji uzyskanej osobiście w APP (sprawę prowadziła małgośka_klewen), potwierdzonej przez bazę SEZAM i identycznej z informacjami zawartymi w książce: Archiwum Państwowe Miasta Poznania i Województwa Poznańskiego, Przewodnik po zasobie archiwalnym (PWN, 1969), zachowały się bardzo nieliczne archiwalia miejskie i cechowe z Obornik.

Akta miasta Oborniki, 1403 - 1793 (niasto królewskie)
Dokumenty: 1403,1754 - 1782, 1793 - 5 j. a.
Najstarszy zachowany dokument z r. 1403 określa granice posiadłości miejskich. Dokument z r. 1757 reguluje stosunki miasta z tamtejszym starostą. Pozostałe dokumenty potwierdzają w formie transumptów uprawnienia nadane miastu od r. 1485.

Cechy rzemieślnicze miasta Oborniki, 1574 - 1923
Stolarze - akta 1923
Cech łączny - statut 1574

Jarku, jeśli chodzi o cechy ceglarzy, to mam wątpliwości czy takowe w ogóle istniały. W miastach wielkopolskich (nawet tych największych) cechu ceglarzy nie spotkałem. Logicznie rzecz biorąc nie było warunków, by w jakimś mieście taki cech się wyodrębnił. Cegielnia w danym mieście, jeśli była, to była jedna (ewentualnie dwie), a dla utworzenia cechu potrzeba było kilku mistrzów w zawodzie ( 6 do 8 ). Ci spisywali statut i przekazywali go do zatwierdzenia właścicielowi miasta.

Istniały cechy ogólne skupiające rzemieślników tego samego zawodu z kilku okolicznych miast. Były to cechy tzw. "z przymówieniem". Istniały np. w Poznaniu, Gnieźnie czy Wschowie. Skupiały na ogół rzemieślników wysoko wyspecjalizowanych, np. złotników, łuczników, balwierzy, hafciarzy i in. Nie napotkałem jednak wśród nich ceglarzy (Wielkopolska brać cechowa w okresie staropolskim, Muzeum Początków Państwa Polskiego, Gniezno 2005)

Ponieważ istniejące w danym mieście cechy rzemieślnicze skupiały fachowców także pokrewnych branż, to sądzę, że ceglarz mógł należeć do często spotykanego cechu garncarzy, pokrewnego ze względu na surowiec (glinę) i technologię produkcji (wypalanie). Ceglarz mógł też być członkiem cechu łącznego - „pospolitego” (rzemiosł różnych). To jednak tylko moje przypuszczenia.

[Jarek]

Mariuszu, dzięki za informację.

Pozdrawiam
Jarek

[Mariusz]

W uzupełnieniu.

Moje przypuszczenia, co do związków garncarzy z ceglarzami znajdują potwierdzenie w monografii Wielichowa (Kaletka Adam Henryk, Z przeszłości miasta Wielichowa. 1429-1929, Wielichowo, 1929, s. 93). Omawiając historię poszczególnych cechów rzemieślniczych w mieście, autor pisze:

Garncarze [...] „Podczas budowy fary [koniec XVIII w.] zajmowali się pilnie paleniem cegły”.

[Jarek]

W uzupełnieniu.

Moje przypuszczenia, co do związków garncarzy z ceglarzami znajdują potwierdzenie w monografii Wielichowa (Kaletka Adam Henryk, Z przeszłości miasta Wielichowa. 1429-1929, Wielichowo, 1929, s. 93). Omawiając historię poszczególnych cechów rzemieślniczych w mieście, autor pisze:

Garncarze [...] „Podczas budowy fary [koniec XVIII w.] zajmowali się pilnie paleniem cegły”.

Dzięki Mariuszu! Ceglarze zapewne często przeprowadzali się w zależności od tego, gdzie było zapotrzebowanie na budowy czy remonty kościołów czy dworów.

Pozdrawiam
Jarek