Szulc Karol weteran 1863 - wydawca "Gazety Polskiej" w Brazyliie-kartoteka:
...
Postęp z dnia 20 lipca 1907 - Nekrolog
...
https://www.polskieradio.pl/39/248/Arty ... 3,18-lipca1907 -
Zmarł Karol Szulc, działacz polonijny, wydawca, założyciel pierwszej polskiej księgarni w Brazylii i pierwszego polskiego pisma w Ameryce Południowej - "Gazeta Polska w Brazylii".
...
https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Szulc-Karol;3983588"
Szulc Karol, ur. 11 VIII 1839, Śrem, zm. 18 VII 1907, Poznań, księgarz, publicysta i działacz polonijny w Brazylii; uczestnik powstania styczniowego 1863–64; od 1884 w Brazylii; ok. 1890 zał. w Kurytybie pierwszą pol. księgarnię i drukarnię w Brazylii, a 1892 pierwsze pol. czasopismo w Ameryce Łac. „Gazetę Polską w Brazylii”; 1893 wyd. pierwszy elementarz do nauki języka portugalskiego (Elementarz dla polskich szkół w Brazylii... H. Durskiego);
1895 powrócił do Poznania; drukarnię i księgarnię w Kurytybie prowadził jego syn Cezary."
...
https://pl.wikipedia.org/wiki/Polonia_w_BrazyliiHistoria Polonii
Pierwsi mieszkańcy
Pierwsi polscy imigranci pojawili się w Brazylii już na początku drugiej połowy XIX wieku, jednakże pierwsze zorganizowane grupy pojawiły się w roku 1869 w stanach Santa Catarina i Parana, od roku 1875 zaś zaczęli przybywać do stanu Rio Grande do Sul. Jednym z przywódców polskiej społeczności był w tym czasie Edmund Saporski.
Jednakże największa fala imigrantów miała dopiero nadejść. W roku 1890 zaczyna się gorączka brazylijska. Do roku 1914 do Brazylii przybyło 104 196 osób pochodzących z ziem polskich[3]. Uważa się ich za wychodźców, ponieważ emigrowali do Brazylii bez polskich dokumentów.
(...)
...
http://otworzksiazke.pl/images/ksiazki/ ... 0_1939.pdf(...) ... gdy Polonia parańska liczyła nie więcej niż kilkanaście tysięcy "dusz" i nie istniało jeszcze ani jedno polskie stowarzyszenie.
Inicjatywę zrealizował dopiero w 1892 r. Karol Szulc, kupiec z Wielkopolski i b. uczestnik powstania styczniowego, który 14 października tego roku rozpoczął kolportaż pierwszego numeru tygodnika "Gazeta Polska w Brazylii". Skromnej objętości i ubogie w informacje pismo nie znalazło oddźwięku w rozproszonej, biednej, niemal zupełnie pozbawionej inteligencji społeczności i po wydaniu 12 numerów zostało zawieszone. Ale grono przywodców Polonii skupione wokół E.S. Woś-Saporskiego (...)
...
http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Act ... -t2_3_(328)/Acta_Universitatis_Nicolai_Copernici_Nauki_Humanistyczno_Spoleczne_Bibliologia-r1998-t2_3_(328)-s181-195/Acta_Universitatis_Nicolai_Copernici_Nauki_Humanistyczno_Spoleczne_Bibliologia-r1998-t2_3_(328)-s181-195.pdf
"Najwięcej założono ich w Kurytybie (na początku XX wieku liczyła około 78.986 mieszkańców)1'1, stolicy stanu Parana, głównym ośrodku polskiej emigracji w Brazylii.
Do najstarszych należała drukarnia założona około 1890 roku przez Karola Schulza15 (11.08.1839 18.08.1907),
poznańskiego kupca, który w Brazylii osiedlił się cztery lata wcześniej. W Kurytybie początkowo prowadził skład z dewocjonaliami i artykułami piśmienniczymi, a w 1890 roku otworzył polską księgarnię. Wkrótce podjął się także wydawania pisma przeznaczonego dla emigrantów polskich. Dnia 1 lipca 1892 roku, w specjalnie utworzonej drukarni (czcionki sprowadzono z Lipska), wydał prospekt zapowiadający ukazanie się polskiego czasopisma pt. „Wiarus Polski", co było zapewne świadomym nawiązaniem do periodyku o tej samej nazwie, jaki ukazywał się w Bochum, jednym z ważniejszych ośrodków polskiej emigracji zarobkowej w Niemczech.
Był to pierwotny tytuł pisma, którego pierwszy numer ukazał się 14 października 1892 r. jako "Gazeta Polska w Brazylii"6.
Było to pismo o tendencjach zachowawczych, klerykalne, które w późniejszym czasie wdało się w ostrą polemikę z pismami postępowymi, m.in. "Polakiem w Brazylii" wydawanym przez Kazimierza Warchałowskiego. Jednak już po trzech miesiącach istnienia została zawieszona z braku funduszy.
W 1893 roku, przed wyjazdem do Stanów Zjednoczonych Ameryki, Schulz odstąpił ją, wraz z drukarnią Spółce Wydawniczej; spółka składała się z sześciu udziałowców, którymi byli:
Edmund Stanisław Woś-Saporski,
Aleksander Waberski,
Antoni Bodziak,
I. Jurgielewicz,
Władysław Smołucha i
Andrzej Dziadkowicz17.
Dnia 8 lipca tego roku wznowiła wydawanie czasopisma pod zmienionym tytułem „Polonia".
Jednak wybuch rewolucji federalistycznej w Paranie położył kres dalszej działalności Spółki18.
6 Z ogłoszeń zamieszczanych w Kalendarzu Polskim w Brazylii, [w:] T. Dworecki, Zmagania polonijne w Brazylii, t. 1, Warszawa 1980, s. 591."
str.6
"W listopadzie 1896 roku, tytułem niespłaconego przez Spółkę długu,
Cezary Schulz - syn Karola zajął drukarnię oraz wydawane przez Spółkę pismo. Przez jakiś czas Cezar jun. prowadził drukarnię, w której tłoczył "Gazetę Polską w Brazylii", po czym prawa do periodyku - bez drukarni -odsprzedał Smokowskiemu, zaś sam nadal prowadził tłocznię.
Drukarnia pod nazwą „Casa Cezar Schulz" obok piśmiennictwa popularnego tłoczyła też ustawy i regulaminy różnych towarzystw polonijnych. Od momentu przejęcia przez Cezarego Schulza firmy ojca do roku 1936 drukarnię tę opuściło co najmniej 15 druków tłoczonych w języku polskim19."
...
cdn.
Zaloguj
Zarejestruj
FAQ
Szukaj
