Nazwisko Jerzmanowski jest nierozerwalnie związane z epopeją napoleońską, a to za sprawą Pawła Jerzmanowskiego. Dla ogółu forumowiczów przybliżę tą niezmiernie ciekawą osobę. (Kolega Stefan zapewne to dobrze zna.) Dane podaję za fundamentalnym dziełem : Robert Bielecki „Szwoleżerowie gwardii” – jest to skopiowana księga pułkowa I pułku szwoleżerów gwardii. Str. 373 biogram nr 4731 : „Jerzmanowski Jan Paweł ur. 25.06.1775 r. wszedł do służby w 1799 r. w Legii Naddunajskiej, 23.09.1800 podporucznik, 21.01.1801 porucznik, 25.08.1801 r. wziął dymisje po pokoju w Luneville. Wrócił do służby 10.1805 r. w armii francuskiej, 14.11.1805 r. adiutant gen. Ordenera, bił się pod Austerlitz, 22.09.1806 r. adiutant gen. Duroka, 7.04.1807 r. kapitan I pułku szwoleżerów gwardii, 17.02.1811 r. szef szwadronu, 15.03.1814 r. major, dowodził szwadronem Elby, towarzyszył Napoleonowi w drodze powrotnej do Paryża, 14.04.1815 r. pułkownik I pułku szwoleżerów-lansjerów gwardii, odbył kampanie 1800-1801 i 1806-1815, otrzymał 10.03.1809 r. Legię Honorową a 14.04.1813 r. krzyż oficerski Legii Honorowej, w 1810 r. Krzyż Złoty Virtuti Militarii, 15.03.1810 r. mianowany kawalerem cesarstwa a 16.08.1813 r. baronem cesarstwa, ranny pod Wagram, Coranne i Waterloo. W armii Królestwa Polskiego od 27.02.1816 r. pułkownik, w 1819 r. wziął dymisję, osiedlił się we Francji. W powstaniu listopadowym członek Komitetu Polskiego w Paryżu. 1.07.1831 r. generał brygady, organizował pomoc dla powstania. Zmarł 15.04.1862 r.” Ta wspaniała postać jest wielokrotnie opisywana w różnych pamiętnikach z tamtej epoki. W literaturze historycznej publikowane są b. ładne portrety Pawła Jerzmanowskiego.
Ponadto w księdze pułkowej znajduje się biogram jakiegoś dalszego krewnego Pawła i zarazem jego rówieśnika : Str. 208 biogram 1767 : „Jerzmanowski Wincenty, ur. 7.10.1775 r. w Wilnie, syn Anastazego i Brygidy Klimaszewskiej, 10.01.1811 r. szwoleżer 4 kompanii, 11.04.1813 r. przeniesiony do 6 kompanii, odbył kampanie 1812-1814 [Witebsk, Możajsk, Berezyna, Lützen, Budziszyn, Drezno, Lipsk, Hanau, Brenne, Montmirail, Laon, Château-Thierry, Arcie-sur-Aube], wykreślony 1.04.1814 r. za złe sprawowanie.”
|