Watsonowie z Poznania

[Andrasz]

Poradzono mi, aby zwrócić się z moim zapytaniem właśnie do członków tego szanownego forum.
Chodzi o szkocką część mojej rodziny. Moje poszukiwania rozpocząłem w Jarosławiu, bo tam pod koniec XVIII wieku odnalazłem po nich ślad. Zagłębiając się w temat, okazało się, że musiałem swoje poszukiwania przenieść do Puław, aby na koniec, wylądować na początku XVIII wieku w Poznaniu. O ile w Galicji umiem się już poruszać a w Puławach w moich poszukiwaniach pomogły mi metryki, które znalazłem dziki pomocy Lubgensa, o tyle Wielkopolska to dla mnie coś zupełnie nowego. Moje poszukiwania i główne ich rezultaty opisałem w tych artykułach: http://ras.rzeszowska.org.pl/zbiory-online/&fraza=andrasz&obraz=1&tekst=1&audio=1&video=1

Obecnie pracuję nad „odkopaniem” informacji na temat polskich początków mojej szkockiej rodziny Watsonów, która przybyła do Polski ok. roku 1690. Odnalazłem ślad (zapiski w Metryce Koronnej), który wskazuje, że najprawdopodobniej pierwszym przystankiem mojego 8x pradziadka, Roberta Watsona, był Poznań. W dokumencie tym (z 1712 r.) on i jego synowie: Jakub (mój 7x pradziadek, który w późniejszym czasie został królewskim komisarzem składu solnego w Puławach) i Jan (brat Jakuba, który mieszkał przez najprawdopodobniej całe życie w Poznaniu), są określeni jako „obywatele miasta Poznania”. Oto link do tego zapisu: http://www.scu.pther.net/MK/402/PL_1_4_1-402_0222.html
Domyślam się, że Robert nie był on pierwszym przedstawicielem tej rodziny, który odwiedził Poznań, bo są dostępne dokumenty, mówiące o poznańskich Watsonach już w wieku XVII. Wydaje mi się, że po prostu, został on „ściągnięty” do Polski (Poznania) przez już mieszkających tu krewnych.

Wiem, że Robert Watson był poznańskim kupcem, zdaje się, że handlującym winem, miał kilka kamienic w okolicy poznańskiego rynku. Znalazłem też różne wpisy odnoszące się do rodziny Watsonów, zamieszkujących wtedy (początek XVII w. ) Poznań. Myślałem, że uzyskam jakąś pomoc w poznańskim muzeum, ale niestety do tej pory nie uzyskałem żadnej odpowiedzi stamtąd.
Reasumując – może Wy, jako doświadczeni w poszukiwaniach w Wielkopolsce, moglibyście podsunąć mi jakieś kierunki moich poszukiwań, może źródła archiwalne, w których powinienem się zagłębić? A może znane są Wam już przypadki osób takich jak ja, poszukujących swoich szkockich przodków w Poznaniu? Będę wdzięczny za wszelkie porady w tej sprawie!
Wiem, że w metrykach poznańskich Watsonowie występują, jednak nie natrafiłem na ślad tych moich, konkretnych Watsonów - Roberta i jego dwóch synów (o których istnieniu wiem) - Jana i Jakuba.

Janusz

[Henryk Krzyżan]

Witam,
Nazwisko Watson odnotowano pierwszy raz w par. św. Marii Magdaleny (jedyna parafia w ówczesnym Poznaniu) w roku 1642.

Poznań - Kolegiata św. Marii Magdaleny (par. rzymskokatolicka) - akt urodzenia/chrztu, rok 1642 , wpis nr 95,

Catharina , rodzice: Jacobus Donin - kupiec , Agnes ,

Inne osoby występujące w dokumencie:
Jacobus Watson- Szkot kupiec
Margaretha żona Roberta Farkar Szkota kupca z ul. Wrobieckiej (powinna być ul. Wroniecka - literówka)

Jakub Watson był nawet jakiś czas wiceburmistrzem Poznania.
Skorzystaj z wyszukiwarki, wpisz jednak tylko nazwisko, bo zapis imion nie zawsze odpowiada temu, co wyszukuje wyszukiwarka.
http://basia.famula.pl/

Być może to Twój Robert, a nazwisko jest pochodną wyrazu faktor - pośrednik handlowy, a w rzeczywistości nazywał się Watson. To oczywiście tylko moje spekulacje, ale innego Roberta Szkota nie znalazłem.


Poznań - Kolegiata św. Marii Magdaleny (par. rzymskokatolicka) - akt urodzenia/chrztu, rok 1647 , wpis nr 19,

Robertus, rodzice: Robertus Farkier - Szkot, Marianna ,

Inne osoby występujące w dokumencie:
Robertus altarysta

Agnes Chebronowa


Poznań - Kolegiata św. Marii Magdaleny (par. rzymskokatolicka) - akt urodzenia/chrztu, rok 1648 , wpis nr 57,

Jacobus , rodzice: Robertus Farcher - Szkot kupiec poznański, Margaretha ,

Inne osoby występujące w dokumencie:
Nicolaus Sremenus - altarysta św. Marcina
Elisabeth Wilczelmowa


Poznań - Kolegiata św. Marii Magdaleny (par. rzymskokatolicka) - akt urodzenia/chrztu, rok 1661 , wpis nr 37,

Alexander , rodzice: Robertus Farcher, Margaretha ,

Inne osoby występujące w dokumencie:
Mathias Hakiewicz
Anna Rozmanowa


Poznań - Kolegiata św. Marii Magdaleny (par. rzymskokatolicka) - akt urodzenia/chrztu, rok 1665 , wpis nr 31,

Isabella Catharina , rodzice: Robertus Taicher, Margaretha ,

Inne osoby występujące w dokumencie:
Simon Buta
Elisabeth Wacowna

[Andrasz]

Dziękuję za odpowiedź. Prześledziłem już jakiś czas temu właśnie te wyniki. Jest sporo tych Watsonów, ale w zasadzie nigdzie nie ma żadnego śladu po "moich". Mój przodek Jakub Watson brał ślub w 1734 r (w Puławach). W dokumencie do którego w poprzednim poście załączyłem link, mowa jest o nim i jego bracie Janie (który mieszkała na stałe w Poznaniu) w roku 1712, w kontekście podziału majątku po ich zmarłym ojcu Robercie.
Wg. informacji zawartych w indygenacie, nadanym w 1791 r. synowi Jakuba, Janowi Robertowi, ojciec Jakuba i Jana - Robert Watson, miał przybyć do Polski około 1690 r. Moja teoria jest taka, że przyjechał on do Polski ok. tego roku i osiedlił się w Poznaniu, korzystając z jakiejś pomocy swoich krewnych - Watsonów wymienionych przez Ciebie, mieszkających w tym mieście już wcześniej.
Przypuszczam, że Jan i Jakub mogli się urodzić pod sam koniec XVII, lub w pierwszych latach XVIII w. w Poznaniu. Nie umiem jednak nigdzie natrafić na ich metryki urodzenia. Teoretycznie powinna się też gdzieś znajdować metryka ślubu Jana - oczywiście, o ile jego żona pochodziła też z Poznania a nie z innej miejscowości ...

Sytuacja jest więc taka, że chociaż Jan, Jakub i ich ojciec Robert i jego żona Katarzyna, są wymienienie w Metrykach Koronnych jako mieszkańcy Poznania, w praktyce nie ma po nich (jak na razie przynajmniej) żadnego śladu w poznańskich dokumentach.

Pozdrawiam

Janusz

[pietrzepawle]

W 1714 roku właścicielem m.in. kamienicy na Rynku oraz folwarku na Sołaczu był Andrzej Watson:
https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/public ... 97/content

[Andrasz]

Dziękuję za odpowiedź. To jeszcze jeden dowód na to, że równolegle w Poznaniu mieszkały co najmniej dwie rodziny Watsonów. Wojciech (Adalbert) Watson, o którym mowa w dokumencie, żył w tym samym czasie, co moi Jakub i Jan. To chyba odnośnie niego znalazłem też następujące informacje: jego żoną była Teresa, wdowa po Pawle Pathunie, której synem był Franciszek Pathun. Teresa przeżyła swojego drugiego męża; zachowała się informacja, że była ona dożywotnią possesorką wójostwa Plewiska w kluczu komarnickim biskupstwa poznańskiego.
Kiedyś zagłębiałem się w księgi miasta Poznania, ale i tam nie znalazłem informacji ani o Jakubie (ale nie tym z XVII, tylko o moim, z XVIII wieku), ani o Janie.
Wiem tylko, że jest tam mowa o tym, że sukcesorami Watsonów (a konkretnie ich kamienic w rynku), byli Gieblowscy.

Znalazłem też informację o Wilhelmie Watsonie (ur. jeszcze w XVII w.) - jego żoną była Elżbieta Aberkramp. Mieli oni trójkę dzieci - Aleksandra, Wilhelma i Katarzynę.

Janusz

[olaforman]

Poniżej wszyscy Watsonowie, których udało mi się spisać z ksiąg metrukalnych parafii św. Marii Magdaleny w Poznaniu
WATSON, WATSZON, WATTSON: bapt: Margaritham Fmti: Andrea Watson
Civis et Mercatoris Posnan et Dorothea II/1661/390; Hnta: Elizabeth Watsząnowa
III/1671/65; pudica virgo Elisabeth Watsąnowna III/1684/223; bapt: Andream Fmti:
Alberti Watson Oenopola et Catharina secta Calvinistica III/1690/300; bapt:
Margaritham Fmti: Vilhelmi Watson fidei Calvinistica et Elisabetha III/1690/300; bapt:
Alexandrem Dni: Vilhelmi et Elizabetis Watszon III/1692/327; Sbilis: Jacobus Watson
Proconsul Posnan III/1692/327; Hnta: Dna: Catharina Wattsonowa vidua derelicta
III/1695/361; Adamus Gabriel Watsząn III/1697/393; Ingenuus Adamus Watszon filius
Sbilis: Jacobi Watszon III/1696/377; Hntus: Joannes Wattson V/1712/39; bapt:
Stanislaum Josephum Nbilum: Dnum: Adalbertum et Theresia Watsonow Notariorum
Thesauri SRM Polonia V/1719/1120; P: Teresa Watsonowa VII/1755/55

Ola

[Andrasz]

Dziękuję!
Gdzie dokładnie mógłbym zobaczyć (o ile są oczywiście online) zapiski dotyczące tego Jakuba (III/1696/377) i Jana (V1712/39) - to są oznaczenia ich metryk narodzin? Jeśli tak, to w jakim kościele? Czy Adam miał coś z nimi wspólnego?

Janusz

Poniżej wszyscy Watsonowie, których udało mi się spisać z ksiąg metrukalnych parafii św. Marii Magdaleny w Poznaniu
WATSON, WATSZON, WATTSON: bapt: Margaritham Fmti: Andrea Watson
Civis et Mercatoris Posnan et Dorothea II/1661/390; Hnta: Elizabeth Watsząnowa
III/1671/65; pudica virgo Elisabeth Watsąnowna III/1684/223; bapt: Andream Fmti:
Alberti Watson Oenopola et Catharina secta Calvinistica III/1690/300; bapt:
Margaritham Fmti: Vilhelmi Watson fidei Calvinistica et Elisabetha III/1690/300; bapt:
Alexandrem Dni: Vilhelmi et Elizabetis Watszon III/1692/327; Sbilis: Jacobus Watson
Proconsul Posnan III/1692/327; Hnta: Dna: Catharina Wattsonowa vidua derelicta
III/1695/361; Adamus Gabriel Watsząn III/1697/393; Ingenuus Adamus Watszon filius
Sbilis: Jacobi Watszon III/1696/377; Hntus: Joannes Wattson V/1712/39; bapt:
Stanislaum Josephum Nbilum: Dnum: Adalbertum et Theresia Watsonow Notariorum
Thesauri SRM Polonia V/1719/1120; P: Teresa Watsonowa VII/1755/55

Ola

[olaforman]

Niestety online są niedostępne. Oznaczenie III oznacza numer księgi, następnie podano rok wpisu i stronę w księdze metrykalnej. Wszystkie wpisy pochodzą z ksiąg metrykalnych kolegiaty św. Marii Magdaleny w Poznaniu.
Ola

[Andrasz]

Dziękuję za wytłumaczenie!

[bugakg]

Scots in the Polish-Lithuanian commonwealth, 16th-18th centuries : the formation and disappearance of an ethnic group
Autor: Peter Paul Bajer
https://books.google.pl/books?id=kzJf9H ... on&f=false
Na stronie 587 jest wymieniony:
Robert Watson burgher of Poznań [120]

https://books.google.pl/books?id=wbYyAQ ... on&f=false
strona 120
Robert Watson (adm. 1696)
...
Tu nie ma Roberta, ale są wymienieni inni:
http://semper.pl/testament/7_testamenty.pdf
Katalogi testamentów mieszkańców miast z terenów Korony i Wielkiego Księstwa
Litewskiego do 1795 roku. Tom 7
.
Katalog testamentów poznańskich z drugiej połowy XVI i z XVII wieku
Warszawa

str.295 (297)
1458
27.08.1653*
Watson Jakub, Szkot, kupiec handlujący żelazem, obywatel poznański****
kopia***, AmP I 634, s. 550‑552
łacina, polski, właściwy tekst po polsku
* wpisany do ksiąg miejskich 30.08.1653
*** uwierzytelniona podpisami świadków
**** por. testament wdowy po Jakubie Watsonie, kupcu handlującym żelazem, Anny
Fargusonowej, z 1.04.1664 r. (numer katalogowy 1497)

str.302 (304)
1497
1.04.1664
Fargusonowa Anna, żona Jakuba Fargusona, kupca i obywatela poznańskiego,
wdowa po Jakubie Watsonie, Szkocie, kupcu handlującym żelazem i obywatelu
poznańskim****
kopia, AmP I 636, s. 36‑37
łacina, polski, właściwy tekst po polsku
**** por. testament pierwszego męża Anny Fargusonowej, Szkota Jakuba Watsona, kupca
handlującego żelazem, z 27.08.1653 r. (numer katalogowy 1458)
**** por. testament drugiego męża Anny Fargusonowej, Jakuba Fargusona, kupca, z 21.07.1676 r.
(numer katalogowy 1565)

str.316 (318)
1568
30.01.1677
Watson Andrzej, kupiec, obywatel poznański****
kopia, AmP I 636, s. 244‑248
łacina, polski, właściwy tekst po polsku
**** miał trzy kolejne żony: Dorotę Dąbrowską, Katarzynę Herperównę oraz obecną – Mariannę
Gleitsztenównę, wdowę po Szkocie Wojciechu Petry
...

[Andrasz]

Dziękuję. Tę pozycję przewertowałem już (przy pomocy jej autora, p. Bajera) dość gruntownie. Niestety ta wzmianka nie jest w tekście rozwinięta. Napiszę do niego jeszcze raz, aby zapytać o źródło, jednak podejrzewam, że niewiele to wniesie do ustalenia faktów odnośnie rodziny samego Roberta, jego żony Katarzyny i synów Jana i Jakuba. Jest o nich wzmianka w oblatach (dokonanych za czasów Jana Roberta Watsona, syna Jakuba i wnuka Roberta), do których zdaje się załączyłem wcześniej link, ale po samych osobach nie ma śladu w metrykach poznańskich ... Faktem jest jednak to, że obecność Roberta Watsona w interesującym mnie czasie w Poznaniu mieszkał.

Coraz bardziej przekonuję się do tego, że skoro nie ma śladu w poznańskich metrykach narodzin po Janie i Jakubie, synach Roberta, mogli się oni urodzić wcześniej, aniżeli ta rodzina osiadła w Poznaniu. Z drugiej strony fakt wzięcia ślubu przez Jakuba w roku 1736 (w Puławach), sugerowałby jednak, że urodził się on gdzieś na początku XVIII wieku ...


W książce p. Bajera zaciekawił mnie jeszcze jeden wpis, ze str. 365, mówiący o Janie Watsonie z Pniewa. Nie wydaje mi się jednak, aby mogła to być mowa o "moim" Janie, który w innych dokumentach wymieniany był jako "obywatel Poznania"? A może jednak się mylę ...?

Jakiś czas temu znalazłem też link http://www.wtg-gniazdo.org/forum/viewto ... =2&t=16846 , w którym wielokrotnie wymieniane są dokumenty związane z poznańskimi Watsonami, jednak w większości tymi sprzed przybycia do Polski mojego Roberta (ok. 1690 r.). Rozumiem, że wspomniane dokumenty znajdują się w CAAP w Poznaniu i można z nich skorzystać na miejscu, bądź zamawiając kwerendę? Skanów dostępnych online chyba nie ma ...

[Henryk Krzyżan]

Jeśli Watsonowie byli właścicielami folwarku na Sołaczu, to równie dobrze mogli być wpisywani do ksiąg par. św. Wojciecha, wówczas przedmieścia Poznania. Jeśli pokręciłem parafię, to niech mnie ktoś poprawi.

[Andrasz]

Ja właśnie miałem pytanie - co z pozostałymi poznańskimi parafiami? Rozumiem, że parafia św. M. Magdaleny została wytypowana ze względu na potencjalny adres zamieszkania Watsonów - kamienice w pobliżu rynku? Czy jest może jakiś spis ulic, przyporządkowanych do konkretnych parafii XVIII - wiecznego Poznania?

[Henryk Krzyżan]

W XVIII-wiecznym Poznaniu była tylko jedna parafia św. Marii Magdaleny i kilka kościołów przyklasztornych, które parafiami nie były. Nawet jeśli odbywały się w nich jakieś ceremonie, to i tak były zapisywane w księgach parafii św.MM.
Pozostałe kościoły były usytuowane na przedmieściach i były to parafie : św. Marcina, św. Wojciecha, św. Mikołaja, św. Rocha, św. Jana Jerozolimskiego i św. Małgorzaty = katedra. W lewobrzeżnej części obecnego Poznania były (poza MM) parafie św. Marcina i św. Wojciecha.

[Andrasz]

Dziękuję za wyjaśnienie! Teraz już rozumiem, na czym polegał "brak" innych parafii.


Janusz

[Bartek]

1) Podstawowa lektura do dziejów mieszczan poznańskich to zespół Akta miasta Poznania. https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/zes ... polu=13637
W necie dostępne na razie tylko (czy aż?) księgi radzieckie. Inne możesz zamówić na mikrofilmach do AP Opole, polecam szczególnie księgi przyjęć do prawa miejskiego.

2) Księgi konsystorskie, o które pytasz, są dostępne tylko na miejscu, ale na razie szkoda na nie czasu, skoro jest pkt 1.

3) Polecam spisy domów z książki "Opisy i lustracje Poznania z XVI-XVIII wieku". Ponadto w AAP jest spis domów całej parafii M. Magdaleny: http://wtg-gniazdo.org/forum/viewtopic. ... 452#p84452 (chyba wydało go Towarzystwo Genealogiczno-Heraldyczne w Poznaniu, ale głowy nie dam).

[Andrasz]

Dziękuję! Zrobię sobie przerwę w przeglądaniu krakowskich testamentów, może w miejskim archiwum Poznania uda mi się odnaleźć coś więcej, niż tylko imię i nazwisko moich Watsonów

Janusz

[olaforman]

w książce "Rynek poznański i jego patrycjat" Poznań 1925 czytamy: Obraz zniszczenia rynku i miasta Poznania w drugiej połowie 17. w i w początkach 18. w. przedstawia bardzo wyraźnie rewizja kamienic, dokonana w 1737, której wynik tutaj przytoczyć należy:
(...)
51. Kamienica Watsonowska teraz Rzepeckiego, szczyt dobry z rynku reparacyi potrzebuje"

[DankaW]

Inwentarze Mieszczańskie z wieku XVIII z Ksiąg Miejskich i Grodzkich Poznania Tom I z lat 1700-1758
przygotowali do druku Józef Burszta i Czesław Łuczak

s. 57-60
Inwentarz pośmiertny kupca Wilhelma Watsona i żony jego Elżbiety z r. 1710

Nie zauważyłam wcześniej tego tematu i pisałam tutaj.

viewtopic.php?p=162078#p162078