Ciekawe historie, ciekawe miejsca, biografie ciekawych osób związanych z Wielkopolską, historie rodzinne, artykuły o genealogii.
Odpowiedz

Robert Jaeckel

13 kwi 2022, 23:01

Na forum WTG dawno temu Robert Jaeckel był już wspomniany:
viewtopic.php?f=5&t=3033&p=57142#p57142

To najwybitniejszy w dziejach dyrektor poznańskiego zwierzyńca - podczas jego rządów "zoolog" w stolicy Wielkopolski przeżywał największy rozkwit i nigdy już nie osiągnął takiej świetności. O samej postaci Jaeckla można poczytać tu:
https://mrowkojad.wordpress.com/2012/05 ... kiego-zoo/
(to była akurat 105. rocznica śmierci),
a także w artykule Jana Śmiełowskiego "Stary ogród zoologiczny w Poznaniu, jego historia, obiekty i zwierzęta", Kronika Miasta Poznania 2000 Nr2, Jeżyce:
https://www.wbc.poznan.pl/publication/166727

Próbowałem znaleźć dyrektora Jaeckla w e-kartotece. Jest tam czterech Robertów Jaecklów, ale to żaden z nich. Znalazłem natomiast jego akt zgonu:
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... 0f6961b493
Występuje w nim jako Ernst Wolf Robert, a z dopisku na marginesie (o ile dobrze go zrozumiałem), wynika że naprawdę na imię miał Ernst Adolf Robert. Jest jeszcze dopisek w lewym dolnym rogu strony, mało czytelny.

Przy okazji: w wielu źródłach jako datę śmierci Roberta podaje się 13 maja, tymczasem w akcie zgonu widnieje 14 maja. Prawdopodobnie datę zgonu pomylono już w nekrologu w tygodniku "Praca" z 26 maja 1907 (niestety, numer niedostępny w WBC - tekst znam tylko z relacji z cytowanego blogu).

Zgon zgłosił Kurt Jaeckel, zamieszkały przy Luisenstraße 11 (obecnie ul. Taczaka), pod tym samym adresem co zmarły (adres Roberta przy Luisenstraße 11 potwierdzają księgi adresowe), więc zapewne syn. Szukałem w e-kartotece - dwóch Kurtów, żaden nie pasuje wiekiem ani adresem.

Z aktu zgonu wynika, że Robert był wdowcem po Klarze z d. Rehefeld, ostatnio zamieszkałej w Poznaniu. W e-kartotece znalazłem jej kartę:
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... 1aa7d018ce
W "Stand" jest wpisane nazwisko "Jaekel", ale nie odczytałem całego wpisu. W karcie oprócz Klary nie ma innych osób. Adnotacji o jej zgonie brak, mimo że zmarła 22 lub 23 kwietnia 1903 (według zapisu w "Dzienniku Poznańskim": https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/publication/55609/).

W Poznan Project można znaleźć następujący wpis:
----
Urząd Stanu Cywilnego Inowrocław, wpis 58 / 1884
Ernst Robert Adolf Jaeckel (ur. 1848)
ojciec: Wilhelm Jaeckel + , matka: Henriette Gabert +
Martha Klara Rehefeld (ur. 1864)
ojciec: Joseph Rehefeld , matka: Rosalie Jahns +
----
Na SzwA brak skanów USC Inowrocław:
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/zes ... pol/143834

Robert według aktu zgonu urodził się w Strzelnie. Na SzwA nie ma skanów parafii ewangelickiej:
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/jed ... ka/1207026
Na FamilySearch akta są z kluczykiem:
https://www.familysearch.org/search/catalog/96949

Rodzice Roberta pobrali się w Strzelnie, tam gdzie on sam się urodził. Według Poznan Project:
----
Parafia ewangelicka Strzelno, wpis 32 / 1834
Wilhelm Jaeckel (26 lat)
Henriette Gabert (25 lat)

Dlaczego brak jest Roberta (i Kurta) w e-kartotece? Czy wiadomo coś więcej o jego rodzinie? W Adressbuch der Provinzialhauptstadt Posen 1910 (a więc po śmierci obojga małżonków Klary i Roberta) figurują Kurt Jaeckel i Klara Jaeckel zamieszkali przy Luisenstraße 14.

Za miesiąc minie 115. rocznica śmierci Roberta Jaeckla. Warto w związku z tym przypomnieć tę postać, uporządkować jego genealogię, a może nawet dotrzeć do żyjących krewnych.

Re: Robert Jaeckel

13 kwi 2022, 23:31

Jest:
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... cd470a0c41

https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... 5908d46784
W e-kartotece pod nazwiskiem Jaekel

Re: Robert Jaeckel

13 kwi 2022, 23:43

Dziękuję bardzo Jacku - gdzieś musieli po drodze to "c" zgubić. Data zgonu Roberta na karcie poprawna, tylko dlaczego jako miejsce urodzenia Szubin a nie Strzelno? Coraz więcej zagadek.

Akt chrztu żony Roberta, parafia ewangelicka Trzemeszno, 7/1864:
https://www.familysearch.org/ark:/61903 ... cat=771160
Martha Clara Rehfeld, ur. 15 marca 1864, córka Josepha i Rosalie z d. Jahnz.

Znalazłem też Klarę Jaeckel, tę z Luisenstraße 14:
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... 10fc7daad2
Urodzona 12 grudnia 1845 w Strzelnie, rodzice "Wilhelm i Henryka z d. Gabert". Zapewne starsza niezamężna siostra Roberta.

Jeszcze jedna siostra Roberta:
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... 4b03f2c238
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... b6faf14c26
Poznań, 4 lutego 1880 ślub biorą:
Carl Ludwig Oscar Schnierstein oraz
Wilhelmine Alexandrine Henriette Jaeckel, ur. 20 października 1840 w Strzelnie, zamieszkała w Poznaniu przy Luisenstraße 12, córka zmarłego Wilhelma Eduarda Jaeckel i jego zmarłej żony Henriette z d. Gabert, ostatnio zamieszkałych w Strzelnie. Jednym ze świadków ślubu był Robert Jaeckel, zamieszkały wówczas w Poznaniu przy Wilhelmstraße 2.

A tu akt urodzenia syna Roberta, Kurta Josefa Wilhelma (według zapisu z e-kartoteki). W akcie figuruje jako "Wilhelm Joseph Curt":
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... 0c2338e3c8
Data urodzenia się zgadza.

Co do kamienicy Roberta Jaeckla, na stronach Wielkopolskiej Kolekcji Ikonograficznej w opisie jednej z pocztówek można przeczytać: "kamienica przy Luisenstrasse 11 (1896-1898; arch.: Hugo Kindler) Roberta Jaeckela, kupca i miejskiego radnego, współzałożyciela jeżyckiego Ogrodu Zoologicznego oraz starsza kamienica przy Luisenstrasse 12 (nieistniejąca) mieszcząca Aichungsamt (Urząd Miar)":
http://wieki.amu.edu.pl/widokowki/pozna ... rk-ca-1910
Ten fyrtel można zobaczyć sobie z numeracją kamienic na planie z 1917:
https://cyryl.poznan.pl/content/archive ... mopyEd.jpg
Numeracja nie zmieniła się. To ten dom, w którym ostatnie lata życia spędził i dokonał żywota Robert Jaeckel:
https://fotopolska.eu/Poznan/b59390,Taczaka_11.html

Re: Robert Jaeckel

14 kwi 2022, 19:21

Karta meldunkowa Oskar Schnierstein i Wilhelmine Jaeckel
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... 48f14c6e38
Wg karty Oskar ur. 1.12.1827 w Poznaniu, zmarł 15.05.1895, Wilhelmine ur. 20.12.1840 w Strzelnie, zmarła 14.11.1927.

Karta meldunkowa Wilhelmine (Minna) Jaeckel i jej siostra Clara Jaeckel - zdaje się, że to one? Tym razem pod nazwiskiem Jäkel.
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... 07eaefdc8b

Re: Robert Jaeckel

14 kwi 2022, 19:39

Jacek256 napisał(a):Karta meldunkowa Oskar Schnierstein i Wilhelmine Jaeckel
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... 48f14c6e38
Wg karty Oskar ur. 1.12.1827 w Poznaniu, zmarł 15.05.1895, Wilhelmine ur. 20.12.1840 w Strzelnie, zmarła 14.11.1927.
Błędny miesiąc urodzenia Wilhelmine: w akcie ślubu i drugiej karcie meldunkowej (tam gdzie są dwie siostry) jest październik.
Jacek256 napisał(a):Karta meldunkowa Wilhelmine (Minna) Jaeckel i jej siostra Clara Jaeckel - zdaje się, że to one? Tym razem pod nazwiskiem Jäkel.
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... 07eaefdc8b
Data urodzenia Klary na tej karcie to 12 grudnia 1852. Na poprzedniej - 12 grudnia 1845. Nie do rozstrzygnięcia bez akt ze Strzelna.

Tak na marginesie - tu akt zgonu Wilhelmine Schnierstein z d. Senftleben, matki Oskara, urodzonej w Zaniemyślu ok. 1805:
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... ad72986878
Co ciekawe, rodzina Senftleben pochodziła z Bolesławca na Śląsku, a w Zaniemyślu zajmowała się organizacją poczty:
https://wielkopolskie.naszemiasto.pl/hi ... /c1-223595

Re: Robert Jaeckel

14 kwi 2022, 20:42

Znalazłem jeszcze prawdopodobną siostrę Roberta.
Auguste Liedelt zd. Jaeckel ur. 14.09.1836 - Strzelno. Mąż Otto Liedelt.
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... 2104250a60
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... bcb754f7b5
U Liedeltów mieszkały siostry Wilhelmine i Klara Jaeckel, adresy się zgadzają.
Liedelt mieszkają później na Ludwiki 12.

Ślub:
Parafia ewangelicka Strzelno, wpis 16 / 1856
Otto Carl Liedelt (31 lat) 100%
Auguste Jaeckel (20 lat)

Ślub córki
Emil Ferdinad Buckow
Auguste Elise Minna Liedelt ur. 13.03.1857 - Padniewko (zgadza się z kartą)
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... fb7f438711
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... 93a24e3aa1

Re: Robert Jaeckel

14 kwi 2022, 20:51

Dziękuję. Trzeba posprawdzać też w księgach adresy przy Luisenstraße 11 i 12. Kamienica pod numerem 12 jest starsza, ale nie dotrwała do dzisiaj. Ciekawe dlaczego po śmierci Roberta przeprowadzili się pod nr 14? To stamtąd w końcu Kurt z rodziną wyemigrował do Schwerina.

Wzmianka o kremacji Roberta Jaeckla:
Postęp 1907.05.18 R.18 Nr113
https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/public ... ion/222775
"Wczoraj po południu odbyło się przeprowadzenie zwłok zmarłego radnego Jaeckla na dworzec centralny, gdyż za życia wymówił sobie, by ciało jego po śmierci spalono w mieście Gocie; tak większa część tutejszych bogatszych wolnomyślnych postępuje. Na tę żałobną uroczystość stawili się licznie członkowie magistratu i rady miejskiej poubierani w czarny ubiór. Przy zwłokach przemówił pastor. Trumna była zarzucona kwiatami. Dwie kapele towarzyszyły pochodowi. Publiczności zbyt wiele się nie zebrało. W pochodzie brał udział znaczny procent Polaków".

Re: Robert Jaeckel

14 kwi 2022, 21:03

Tu też możliwa siostra Roberta:
Elise Jamrowska zd. Jaeckel. Mąż Franz Jamrowski
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... 0ad0be0f3b
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... 69373eeb83

Śluby:
Parafia ewangelicka Strzelno, wpis 48 / 1862
Franz Jamrowski (27 lat)
Elisabeth Jaeckel (24 lat)

Parafia ewangelicka Poznań - par. św. Pawła, wpis 43b / 1862
Franz Lorenz Jamrowski 100%
Elisabeth Julianne Jaeckel 100%

Re: Robert Jaeckel

14 kwi 2022, 21:22

Jacek256 napisał(a):Tu też możliwa siostra Roberta:
Elise Jamrowska zd. Jaeckel. Mąż Franz Jamrowski
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... 0ad0be0f3b
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... 69373eeb83

Śluby:
Parafia ewangelicka Strzelno, wpis 48 / 1862
Franz Jamrowski (27 lat)
Elisabeth Jaeckel (24 lat)

Parafia ewangelicka Poznań - par. św. Pawła, wpis 43b / 1862
Franz Lorenz Jamrowski 100%
Elisabeth Julianne Jaeckel 100%
Ciekawe dlaczego powtórzono wpis o ślubie w Poznaniu? Oczywiście, wśród adresów przewija się znów Luisenstraße 14..
Nie ma dostępnych skanów też z akt parafii św. Pawła w Poznaniu:
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/zes ... spol/19366
Nazwisko Jamrowski ze Strzelnem jest związane, można je znaleźć w dokumentach z regionu.

Nekrolog Elizy tu, na ostatniej stronie:
https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/public ... tion/44669

Jej grób na cmentarzu św. Pawła zlikwidowano - obecnie nie ma pochowanych w Poznaniu żadnych Jamrowskich.

-----

Dodam jeszcze, że Joseph Rehefeld (czyli teść Roberta) z dziećmi zamieszkał też w Poznaniu przy Luisenstraße 12, a potem 14:
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... 33f6d9dd6d

A tu akt ślubu Johanna Friedricha Markusa z najstarszą córką Josefa Rehefelda (czyli szwagierką Roberta) - Marią Heleną Michaliną, 4 stycznia 1888:
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... 1fd9089ddb
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... 3fba766562
Pani młoda mieszkała przy Luisenstraße 12, ale co ciekawe pan młody przy Luisenstraße 15. Wszystko się działo w obrębie jednej ulicy.
Świadkowie ślubu to Josef Rehefeld i Robert Jaeckel.
W 1916 Markusowie zmienili nazwisko na Marx. To ich karta meldunkowa:
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... fa34ffd915
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... 17ce14f69c
Odpowiedz