Kostrzyn: Stara mapa i co przyniosła jej analiza
22 lis 2012, 13:43
Chciałbym się podzielić ciekawym odkryciem, a być może temat zainspiruje kogoś do dopasowywania starych mapek do tych istniejących obecnie.
W XIX-wiecznych wykazach dotyczących podatku gruntowego dla Kostrzyna* są właśnie takie stare mapki. Przypadkiem trafiłem na mapkę dotyczącą moich przodków, Zajączków. Najstarszy z nich, rzeźnik Gabriel Zajączek sprowadził się - nie wiadomo skąd - już z dziećmi w początkach XIX wieku. W wieku XVIII i wcześniejszych o Zajączkach w Kostrzynie nie ma żadnych wzmianek, więc Zajączek zapewne nabył gospodarstwo. Z początku wydawać się mogło, że nieczytelna, narysowana odręcznie mapka na niewiele się przyda, ale zacząłem się przyglądać układowi dróg i w końcu udało mi się dopasować lokalizację gospodarstwa przodków. Zdjęcie oryginalnej mapy wymagało trochę przekształceń (powiększanie, zmniejszanie, zmiana perspektywy), ale w końcu okazało się, że drogi i inne charakterystyczne elementy doskonale do siebie pasują. Poniżej obie mapki. Oto oryginał z ksiąg:
oraz mapa topograficzna z lat 40-tych XX wieku (widać niemieckie nazwy miejscowości):
z dopasowaną starą mapką i zaznaczonymi polami Gabriela Zajączka (na żółto) oraz Mikołaja Wadyńskiego (zielono). Co ciekawe, po Mikołaju Wadyńskim tę ziemię odziedziczył widocznie Ignacy Wadyński, gdyż późniejszy majątek nazywa się Ignacewo. O Ignacewie czytamy:
"Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z 1853 r., kiedy właścicielem majątku był Ignacy Wadyński. W 1879 r. założył gospodarstwo i ukończył budowę dworu. Od jego imienia wywodzi się nazwa wsi – Ignacewo. Od roku 1897 do 1904 właścicielem wsi był Stanisław Wadyński. W 1949 r. majątek w ramach reformy rolnej przejął Skarb Państwa. Przez kolejne lata użytkowany był przez PGR Gułtowy. Obecnie stanowi własność Agencji Rolnej Skarbu Państwa, a użytkowana jest przez Zakład Rolny Gułtowy." (źródło: Studium Zagospodarowania ...)
O ziemi Zajączków wiadomo znacznie mniej. Gabriel Zajączek, u schyłku życia przepisał ziemię na swojego syna Andrzeja, nauczyciela z Targowej Górki i powstańca 1848 r. Jak pisze Andrzej Zajączek w swoim pamiętniku:
"W dzień Św.Michała 1852 zjechała się cała familia do Kostrzyna dla uskutecznienia działów majątkowych. Matka nasza Józefa z domu Thamm zamężna Zajączek rozstawszy się z tym światem dnia 2go Września 1852 pozostawiła Ojca w wieku bardzo podeszłym /76 lat/ i w stanie chorawitym dla tego Ojciec był zmuszony zrzec się dalszego zarządu gospodarstwa. Dnia 29go Września 1852 zebraliśmy się ja z żoną, Adolfowie, Morawscy, Buccy, Kranc i August. Ojciec nam pozostawił do woli jak się ugodzić chcemy więc sami otaxowaliśmy mająteczek na 1600 tal. i licytowaliśmy tj. ja i Morawscy z Adolfami aż do 1800 Talarów z warunkiem utrzymywania Ojca do śmierci. Drogą więc familijnej licytacji kupiliśmy t.j. Andrzej i Maryjanna z Trzeckich Zajączkowie za powyższą cenę i objęliśmy je dniu 13go Października 1852 r.". (źródło: Pamiętnik Andrzeja Zajączka)
Gabriel umiera w 1853 roku, a Andrzej zapewne sprzedaje ziemię, sam gospodarując w Gieczu. Komu sprzedaje ziemię (może sąsiadom Wadyńskim?) i co tam teraz się znajduje? Tego nie wiem. Zajączkowie w każdym razie znikają z Kostrzyna. Rodzeństwo Andrzeja przeprowadza się do m.in. Iwna, Targowej Górki, a potomkowie zamieszkującego cały czas w Kostrzynie Augusta Zajączka płyną aż za ocean. Ich krewni, nadal noszący nazwisko Zajaczek żyją zapewne tam do dziś (choć ciężko to stwierdzić, brakuje bowiem powązania między osobami ze spisów ludności z lat 40-tych oraz osobami żyjącymi obecnie)
Na koniec mapka z Google Maps przedstawiająca Ignacewo i ziemię Zajączków:
http://tinyurl.com/gmap-ignacewo
*) AP Poznań, Urząd Katastralny w Środzie, "Verhandlungen über die Vermessung und Einschätzung Stadt Kostrzyn / Kostschin 1862-1865 ", sygn. 53/443/0/-/66
W XIX-wiecznych wykazach dotyczących podatku gruntowego dla Kostrzyna* są właśnie takie stare mapki. Przypadkiem trafiłem na mapkę dotyczącą moich przodków, Zajączków. Najstarszy z nich, rzeźnik Gabriel Zajączek sprowadził się - nie wiadomo skąd - już z dziećmi w początkach XIX wieku. W wieku XVIII i wcześniejszych o Zajączkach w Kostrzynie nie ma żadnych wzmianek, więc Zajączek zapewne nabył gospodarstwo. Z początku wydawać się mogło, że nieczytelna, narysowana odręcznie mapka na niewiele się przyda, ale zacząłem się przyglądać układowi dróg i w końcu udało mi się dopasować lokalizację gospodarstwa przodków. Zdjęcie oryginalnej mapy wymagało trochę przekształceń (powiększanie, zmniejszanie, zmiana perspektywy), ale w końcu okazało się, że drogi i inne charakterystyczne elementy doskonale do siebie pasują. Poniżej obie mapki. Oto oryginał z ksiąg:
oraz mapa topograficzna z lat 40-tych XX wieku (widać niemieckie nazwy miejscowości):
z dopasowaną starą mapką i zaznaczonymi polami Gabriela Zajączka (na żółto) oraz Mikołaja Wadyńskiego (zielono). Co ciekawe, po Mikołaju Wadyńskim tę ziemię odziedziczył widocznie Ignacy Wadyński, gdyż późniejszy majątek nazywa się Ignacewo. O Ignacewie czytamy:
"Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z 1853 r., kiedy właścicielem majątku był Ignacy Wadyński. W 1879 r. założył gospodarstwo i ukończył budowę dworu. Od jego imienia wywodzi się nazwa wsi – Ignacewo. Od roku 1897 do 1904 właścicielem wsi był Stanisław Wadyński. W 1949 r. majątek w ramach reformy rolnej przejął Skarb Państwa. Przez kolejne lata użytkowany był przez PGR Gułtowy. Obecnie stanowi własność Agencji Rolnej Skarbu Państwa, a użytkowana jest przez Zakład Rolny Gułtowy." (źródło: Studium Zagospodarowania ...)
O ziemi Zajączków wiadomo znacznie mniej. Gabriel Zajączek, u schyłku życia przepisał ziemię na swojego syna Andrzeja, nauczyciela z Targowej Górki i powstańca 1848 r. Jak pisze Andrzej Zajączek w swoim pamiętniku:
"W dzień Św.Michała 1852 zjechała się cała familia do Kostrzyna dla uskutecznienia działów majątkowych. Matka nasza Józefa z domu Thamm zamężna Zajączek rozstawszy się z tym światem dnia 2go Września 1852 pozostawiła Ojca w wieku bardzo podeszłym /76 lat/ i w stanie chorawitym dla tego Ojciec był zmuszony zrzec się dalszego zarządu gospodarstwa. Dnia 29go Września 1852 zebraliśmy się ja z żoną, Adolfowie, Morawscy, Buccy, Kranc i August. Ojciec nam pozostawił do woli jak się ugodzić chcemy więc sami otaxowaliśmy mająteczek na 1600 tal. i licytowaliśmy tj. ja i Morawscy z Adolfami aż do 1800 Talarów z warunkiem utrzymywania Ojca do śmierci. Drogą więc familijnej licytacji kupiliśmy t.j. Andrzej i Maryjanna z Trzeckich Zajączkowie za powyższą cenę i objęliśmy je dniu 13go Października 1852 r.". (źródło: Pamiętnik Andrzeja Zajączka)
Gabriel umiera w 1853 roku, a Andrzej zapewne sprzedaje ziemię, sam gospodarując w Gieczu. Komu sprzedaje ziemię (może sąsiadom Wadyńskim?) i co tam teraz się znajduje? Tego nie wiem. Zajączkowie w każdym razie znikają z Kostrzyna. Rodzeństwo Andrzeja przeprowadza się do m.in. Iwna, Targowej Górki, a potomkowie zamieszkującego cały czas w Kostrzynie Augusta Zajączka płyną aż za ocean. Ich krewni, nadal noszący nazwisko Zajaczek żyją zapewne tam do dziś (choć ciężko to stwierdzić, brakuje bowiem powązania między osobami ze spisów ludności z lat 40-tych oraz osobami żyjącymi obecnie)
Na koniec mapka z Google Maps przedstawiająca Ignacewo i ziemię Zajączków:
http://tinyurl.com/gmap-ignacewo
*) AP Poznań, Urząd Katastralny w Środzie, "Verhandlungen über die Vermessung und Einschätzung Stadt Kostrzyn / Kostschin 1862-1865 ", sygn. 53/443/0/-/66
Re: Kostrzyn: Stara mapa i co przyniosła jej analiza
22 lis 2012, 21:21
Bardzo ciekawy pomysł, Maciej! Gratuluję wykonania. Pamiętam, że przeglądałem w archiwum te mapki i bardzo ciężko było cokolwiek odczytać, dlatego, że rysunki były zrobione ołówkiem na ciemnożółtym papierze. No cóż, Ignacewo i Andrzejewo to dziś tzw. Osiedle Grunwaldzkie, zwane też "za torami", zabudowane wieloma domami - może wywalczysz jakieś odszkodowania 
Pozdrawiam,
Kuba
Pozdrawiam,
Kuba
Re: Kostrzyn: Stara mapa i co przyniosła jej analiza
23 lis 2012, 12:59
Dysponuję mapą Nekli z 1839r, mogę udostępnić:))
Re: Kostrzyn: Stara mapa i co przyniosła jej analiza
23 lis 2012, 15:16
jlabedzki napisał(a):, Ignacewo i Andrzejewo to dziś tzw. Osiedle Grunwaldzkie, zwane też "za torami", zabudowane wieloma domami - może wywalczysz jakieś odszkodowania
No toś mi zrobił wilczą przysługę i teraz już nikt na tym osiedlu nie puści w rozmowie ze mną pary z gęby na temat dawnych czasów...
A na poważnie, to w mapkach z geoportalu widzę, że działki Zajączków i Wadyńskich są obecnie połączone, więc hipoteza, że Andrzej Zajączek sprzedał ziemię sąsiadom Wadyńskim jest całkiem prawdopodobna. Czy w Archiwum są jakieś akta notarialne dla Kostrzyna (podejrzewam, że będą dla powiatu średzkiego) z XIX wieku?
Lilu, mapkę Nekli mam chyba od Jurka, ale nie ma do niej żadnego opisu ani nazwisk. Miałem w Nekli Bednarowiczów i Koteckich, ale bardziej w XVIII i początek XIX wieku.
Re: Kostrzyn: Stara mapa i co przyniosła jej analiza
23 lis 2012, 15:42
Mapę Nekli mam z archiwum, dostałam ja bez opisów. Jurek ma ją ode mnie.
Inna mapa W. Ks. Poznańskiego, patrz wątek http://www.wtg-gniazdo.org/forum/viewtopic.php?f=2&t=5743&p=54075#p54075
Inna mapa W. Ks. Poznańskiego, patrz wątek http://www.wtg-gniazdo.org/forum/viewtopic.php?f=2&t=5743&p=54075#p54075
Re: Kostrzyn: Stara mapa i co przyniosła jej analiza
25 lis 2012, 11:18
Ja bym prosił o mapkę Nekli. Maila podaję w PW.
Co do Os. Grunwaldzkiego - słyszałem też od starych kostrzyniaków, że spora część gruntów "za torami" należała przed wojną do parafii kostrzyńskiej.
Pozdrawiam,
Kuba
Co do Os. Grunwaldzkiego - słyszałem też od starych kostrzyniaków, że spora część gruntów "za torami" należała przed wojną do parafii kostrzyńskiej.
Pozdrawiam,
Kuba
Re: Kostrzyn: Stara mapa i co przyniosła jej analiza
25 lis 2012, 13:22
Kubo, podaj mi maila na mój adres mailowy.