Panie Tomaszu Na razie mogę wkleić tylko to, co zebrałem tak na szybko w kwestii Olszowskich herbu Prus; uzupełnię wktótce jak będę mial wiecej wolnego czasu. Właściwie zainteresowałem się Olszowskimi z uwagi na starodruk reformaty Kowalskiego z 1672, którego analizą heraldyczną się zająłem, uważając ją za pewną ciekawostkę; jeszcze jednak nie ułożyłem tekstu o tym starodruku; w każdym razie zamierzam... No a teraz przejdźmy do rzeczy, Stanisław Olszowski wł. Odechowa był żonaty z Marcjanną Wybranowską, i miał córkę Raczyńską, nie wiedziałem jednak że pozostawił też synów i jakie były ich losy, ale może kiedyś do tego dojdziemy ps. proszę mi wybaczyć za niechlujność, ale to z pośpiechu, zeby Panu odpowiedzieć
Olszowski herbu Prus II (Wilczekosy)
Jan Mikołaj Olszowski x (ok. 1560) NN h. Ostoja (że była ona z rodziny pieczętującej się herbem Ostoja dowodzi kartusz herbowy na nagrobku Waleriana Olszowskiego, jej wnuka, zawierający herby: ojczysty Prus II, macierzyński Jastrzębiec - należał on do Frycz Modrzewskich, potem z kolei po babce ojczystej widnieje herb Ostoja, a po babce ze strony matki herb Topór - Kamieńskich) --> Marcin Olszowski (Uruski w swoim herbarzu daje mu imię Mikołaj) x 15(86) Elżbieta Frycz Modrzewska h. Jastrzębiec wójtówna wolborska (ur. 1561/70)(córka słynnego w tamtych czasach pisarza politycznego Andrzeja Frycz Modrzewskiego), pozostawił następujących synów -->
A) Jan Olszowski B) Marceli Olszowski (zm. w 1618 lub 1619), Uruski w swoim herbarzu pisze, że zginął pod Moskwą i że w 1619 odbierał po nim pozostałe rzeczy jego brat Walerian Olszowski C) Krzysztof Olszowski (Uruski pisze że to on był na elekcji w 1648, ale czy na pewno ten właśnie Krzysztof?) x (ok. 1620) Ewa Stawska h. Leszczyc --> I) Jan Olszowski (przed 1630 - 1691) podstoli wieluński 1663 - 1676, kasztelan brzeziński 1676 - 1691 (w "Diariuszu kołowania i konfederacji pod Gołębiem i Lublinem w 1672" występuje "pan brzeziński", którego wydawcy identyfikują z Olszowskim, ale to błędna identyfikacja, skoro kasztelanem został dopiero w 1672); x 16(60) NN --> Anna (16(61) - 1683) x 16(67) Marcin Siemianowski h. Grzymała (1630 - 1694) starosta szczerczowski 1667, pisarz gr. wieluński 1667, poseł na Sejmy, podstarości i sędzia gr. wieluński 1677, cześnik sieradzki 1678 - 1692, kasztelan wieluński 1692 - 1693 II) Stanisław Olszowski (zm. 1685) dz. d. Odechowo, podstoli wieluński 1676 - 1685; x 16(60) Marcjanna Wybranowska h. Poraj --> Aleksandra x 16(77) Michał Raczyński h. Nałęcz podczaszy wieluński 1685 - 1701 (ich syn Franciszek Raczyński kanonik poznański przy instalacji na kanonię poznańską w 1712 podaje wywód, a wnim właśnie babkę Marcjannę Wybranowską herbu Poraj) III) Walerian Olszowski wojski chełmiński (to postać znana tylko z herbarza Uruskiego) IV) (?) Krzysztof Olszowski (zm. 1670) wł. d. Karminki w sier. 1669, podczaszy wieluński 1658 - 1670; x 16(61) Zofia Bratkowska (zm. 16(68))
D) Walerian Olszowski (1587 - 1650) (Uruski robi go wojownikiem przeciwko Moskwie za Stefan Batorego, ale oczywiście pomyłkowo, skoro trudno aby Walerian nim był jako niemowlę; skąd zatem taka informacja? zdaje się jakiś Olszowski walczył przeciw Moskwie za Batorego, ale jaki?), z herbarza Uruskiego wiemy, że w 1619 Walerian odbiera pozostałe rzeczy po zmarłym w walkach pod Moskwą bracie Marcelim; Uruski dalej pisze o nim, że "zrobił znaczny majątek i był właścicielem wielu dóbr"; podstoli wieluński 1635 - 1643, podkomorzy wendeński 1643 - 1646, kasztelan spicymierski 1646 - 1650; x 16(20) Zofia Dunin (16(04) - 1671) (Zofia była córką Krzysztofa Dunina i Zofii z Koniecpolskich, starościanki sieradzkiej) (Zofia Olszowska została pochowana w kościele oo. reformatów w Wieluniu) (Istnieje starodruk, kazanie pogrzebowe, którego mówcą i autorem był ksiądz Franciszek Wierusz - Kowalski, kustosz prowincjalny oo. reformatów. To kazanie nosi tytuł "Łabęć w roskosznej Koronie Polskiey Raiu, po czterech pływający rzekach, w cnót ozdobie Zophiey Duninownej Olszowskiey, w Kościele Farskim Wieluńskim w 1671...", wyd. Poznań 1672. To barokowe, literackie kazanie było znane Niesieckiemu, który podaje je jako źródło "Kowalski Reformat. Kazanie Łabędź", a to przy okazji genealogi Kobierzyckich herbu Pomian przy fragmencie dotyczącym Stanisława Kobierzyckiego wojewody pomorskiego, którego "jedyna córka była za Olszowskim". Z punktu widzenia interesującej nas genealogii, kazanie Wierusz Kowalskiego ze splendorem wymienia najbliższe koligacje Olszowskich z Działyńskimi, Mycielskimi, Biskupskimi, Męcińskimi, Załuskimi, Kobierzyckimi i Wołuckimi, oraz przez Duninów z Koniecpolskimi i Przerembskimi, ponadto informuje nas o znaczącym udziale Olszowskich w elekcji króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego oraz o tym, jak dwaj bracia Olszewscy, tj. podkanclerzy Andrzej i Hieronim, przyczynili się do ślubu króla Wiśniowieckiego z Eleonorą Habsburżanką. Oczywiście spora część kazania poświęcona była osobie zmarłej Zofii, szczególnie prezentując jej bardzo pobożne życie, w którym to np. Zofia z Duninów Olszowska "od wejścia słońca aż do południa w kościele z obfitym wylania łez na modlitwie czas trawiła", oraz o jej hojności wobec Kościoła - "świadkiem jej przy nowo zbudowanej kapłańskiej rezydencji w kościele Stoleckim dawnego funduszu aukcja; wyświadczała bogate aparaty, jedwabiem i złotem szyte obrusy, różnym kościołom srebrne wota ofiarowane; własnym sumptem wyświadczyła ołtarz w kościele Stoleckim"; dalej mowa jest też o jej hojności wobec ubogich oraz studentów, uczniów szkół, których wspomagała tak dalece, że mówiono, "iż na takie wydatki potrzeba by samborskiej ekonomii"; znamy jedną córkę Zofii, mianowicie Katarzynę Załuską, ale kazanie to wzmiankuje o "córkach pobożnie wychowanych", chociaż na sam koniec kazania ksiądz Kowalski zwraca się z błogosławieństwem do "kasztelanki sieradzkiej, jedynej i kochanej córki (zmarłej Zofii)". Czy chodzi tu o Załuską? Być może, ale Załuski został kasztelanem dopiero w 1674 i to rawskim! Raczej więc chodzi o żonę jej syna - z domu Męcińską. Również Niesiecki pisze o "córkach Waleriana Olszowskiego z Duninówny". Kolejną ciekawostką, jaką wyczytać można z tego kazania, jest wzmiankowany tam fakt, że już w 1671 Zofia z Duninów doczekała się prawnuczki) --> I) Katarzyna (16(31) - 16(60))(w kazaniu Brzezieckiego z 1753 nazwana "Ludwiką", a znowu Uruski daje jej imię Zofia; ten błąd uruskiego ławtwo zrozumieć, bo Załuski miał w istocie potem drugą żonę i miała ona na imię Zofia) x 16(47) Aleksander Załuski h. Junosza (1608 - 1693) dz. d. Zakrzów (w gm. Białaczów opoczyński), kasztelan rawski 1674 - 1677, wojewoda rawski 1677 - 1693 II) Andrzej Olszowski (1621 Olszowa - 1677 Gdańsk) arcybiskup gnieźnieński III) Krzysztof Olszowski stolnik sieradzki 1671 (właśnie w kazaniu Kowalskiego mamy dowód, że był to syn Waleriana i zdaje się, ze jest on identyczny z tym Krzysztofem ożenionym z Bratkowską) IV) Zygmunt Olszowski (zm. 1681)(został pochowany w kościele Reformatów w Wieluniu jak donosi Niesiecki), starosta szczerczewski 16(65) - 1667 (starostwo to, obejmujące wieś Chrzęstowo, Zygmunt Olszowski w 1667 ceduje Marcinowi Siemianowskiemu, z którym łączyło go zresztą powinowactwo, bo już wtedy Siemianowski był żonaty z Olszowską), tenutariusz d. Solec i Łagiewniki w kujawskim 1665, starosta bratiański 16(65), poseł na Sejm konwokacyjny 1674, chorąży wieluński 1667 - 70, podkomorzy wieluński 1670 - 81; x 1* 1662/65 Katarzyna Kobierzycka wojewodzianka pomorska 1v. Działyńska starościna bratiańska (jej pierwszy mąż Adam Działyński zmarł w 1660, po nim trzymała ona starostwo bratiańskie, miała z nim syna Tomasza Działyńskiego ur. 16(59) - zm. 1714, starostę bratiańskiego od 16(88), starostę łękorskiego i malborskiego, a późniejszego wojewodę chełmińskiego w l. 1702 - 1714); 2* 16(71) Marianna Działyńska 2v. 16(85) Pstrokońska kasztelanowa spicymierska (zm. po 1686)(jej drugi mąż to Maciej Pstrokoński stolnik gostyński 1682 - 1685, kasztelan spicymierski 1685 - 1706 i wojewoda brzesko - kujawski 1706 - 1707)(Kazanie Kowalskiego z 1671 wymienia już parantelę Olszowskich z Działyńskimi) (w kazaniu pogrzebowym z 1753 Brzezieckiego widnieje, że "Zygmunt Olszowski z Działyńskiej trzech po sobie godnych sukcesorów zostawił") -->
1) pv. Zofia x 1681 Kazimierz Trzebuchowski h. Ogończyk 2) sv. Helena, panna 1681; x Antoni Prądzyński h. Grzymała 3) sv. Anna, panna 1681; x Zygmunt Walewski kasztelan rozpierski 1702 - 1717 (kasztelanem rogozińskim nazywa go mylnie) 4) sv. Mikołaj Olszowski (zm. 1715) łowczy inowrocławski 1706, kasztelan bydgoski 1712 -1715; x 17(05) Barbara Łucja Kretkowska 2v. Mielęcka (zm. po 1723) (jej drugi mąż to Andrzej Mielęcki) V) Hieronim Olszowski (1622 - 1677) wł. d. Niechmirów (par. Stolec), Olszowa, Rudniki, Stryjkowice, tenutariusz d. Grodziec i Łagiewniki w sier. 1676, dworzanin królewski, starosta brzeźnicki, chorąży wieluński 1657 - 67, starosta gr. wieluński 1667 - 76, koniuszy królowej 1667, podstoli wielki koronny 1673 - 77, wojewoda rawski 1677; x 16(60) Petronella Wołucka h. Rawicz kasztelanka małogoska (zm. po 1676) --> 1) Zofia (16(63) - zm. 1681/96) x 16(79) Aleksander Feliks Lipski h. Łada (zm. 1702), starosta inowłodzki 1674, starosta gr. rawski 1688, starosta rzeczycki 1688, starosta stanisławowski 1693, starosta medycki 1701, marszałek Trybunału Koronnego 1694, kasztelan sieradzki 1693 - 1699, wojewoda kaliski 1699 - 1702 2) Andrzej Olszowski (16(61) - 1719) 1677, chorąży gostyński, podczaszy wieluński w 1703, starosta gr. wieluński 1703 - 1719, łowczy wielki koronny 17(14)?; x Zofia Koniecpolska 1v. Załuska wojewodzina rawska (ewentualnie mamy wg Niesieckiego dwóch Andrzejów: ojca chorążego gostyńskiego i syna starostę wieluńskiego) VI) Mikołaj Olszowski (zm. przed 1667) x 16(49) Helena Marianna Biskupska h. Lis starościanka wieluńska, kasztelanka spicymierska (zm. 1690/94) --> 1) Teresa Ludwika (16(55) - 1677/83) x 1671 Mikołaj Mycielski starosta kolski (już kazanie Kowalskiego z 1671 wymienia koligację Olszowskich z Mycielskimi) 2) Marcin Konstanty Olszowski (1643/48 - 1687 Opatów, pochowany na Jasnej Górze) wł d. miasto Kępno, wieś Rzetnia i Krążkowy (wtedy Kraszków)(ob. w gm. Kępno) 1664, wł. d. Słupca w wieluńskim 1681, łowczy sieradzki 16(74), starosta gr. wieluński 1677 - 1686; x 16(71) Katarzyna Teresa Męcińska h. Poraj (zm. 1690/1695)(był on żonaty z Męcińską już w 1671, bo kazanie pogrzebowe Kowalskiego z 1671 wymienia już parantelę Olszowskich z Męcińskimi) --> (1) Teresa Gertruda (1674 - 1750 Janowiec) cysterka ołobocka od 1697 (2) Matylda Joanna (1682 - 1754) cysterka ołobocka od 1699 (3) Eleonora (16(84) - zm. 1753, pochowana u reformatów w Wieluniu)(istnieje starodruk, kazanie pogrzebowe wygłoszone przez księdza kaznodzieję ordynariusza konwentu reformatów Michała Brzezieckiego pt. "Złote żniwo chwały wiecznej przed Bogiem, Eleonory z Olszowskich Iwańskiej stolnikowej piotrkowskiej zebrane a przy złożeniu śmiertelnego jej ciała w Kościele Wieluńskim OO. Reformatów z kościelnej ambony ogloszone roku 1753", który podaje, że z Iwańskim żyła 53 lata; tamże na karcie wizerunek herbu Prus Olszowskich) x 17(00) Piotr Iwański h. Jastrzębiec (zm. po 1757) podczaszy rzeczycki, stolnik piotrkowski 17 - 57 (4) ? Anna x 1719 Kępno Józef Wolski (5) Marianna (16(87) - przed 1753, pochowana w kościele oo. reformatów w Wieluniu, o czym wzmiankuje kazanie Brzezieckiego) x 1* 17(04) Wawrzyniec Wężyk h. Wąż, dz. Osin, wojski ostrzeszowski; 2* 17(27) Aleksander Szembek dz. d. Siemianice, łowczy łęczycki (Niesiecki pisze, że drugą żoną, po Męcińskiej, Aleksandra Szembeka łowczego łęczyckiego, jest "Wężykowa wdowa i z tej syn teraz w wojsku koronnym"; owe teraz to najpóźniej rok 1744, więc jej syn Szembek musiał być pełnoletni w 1744) (6) Józef Wiktoryn Olszowski (1680 - 1712) x 1700 Ewa Małgorzata Sznajder (nazwana też Sznyder)
|