Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne GNIAZDO

Zemella - od zemleć ‘rozdrobnić coś na drobne cząstki’; też od staropolskiego żemła, zemła ‘bulka pszenna, strucla’ lub od niemieckiej nazwy osobowej Semmel.

Zemełka 1525, Zymełka - od zemleć ‘rozdrobnić coś na drobne cząstki’; też od staropolskiego żemła, zemła ‘bulka pszenna, strucla’.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Zemełka, zapomniany kaliszanin

Jan Zemełka, XVI-wieczny lekarz i społecznik związany z Kaliszem, to postać, której poświęcona jest książka Janusza Sobczyńskiego, wydana z okazji przypadającej w tym roku 400. rocznicy śmierci Zemełki. Jej promocja odbędzie się jutro, 15 lutego o g. 17 w Bibliotece Głównej przy ul. Legionów 66.

Jan Zemełka, zwany Zemeliusem, urodził się w 1539 r. w Koninie. Studiował w Krakowie na Wydziale Sztuk Wyzwolonych, a następnie w Padwie we Włoszech. W roku 1578 osiadł w Kaliszu, gdzie rozpoczął praktykę jako medyk. Wykształcenie i zainteresowania zadecydowały również i o tym, że zaczął udzielać się społecznie. W latach 1584-1593 kilkakrotnie był wójtem i rajcą. Angażował się m.in. w problemy związane ze stanem sanitarnym miasta i jakością ówczesnej opieki zdrowotnej. Prowadził w Kaliszu dwie apteki, był właścicielem kamienicy, zapisał też niebagatelną sumę na rzecz Szpitala św. Trójcy. Ten lekarz z zawodu, a mieszczanin z pochodzenia, w krótkim czasie zgromadził znaczną fortunę. Nie miał potomstwa, co niewątpliwie miało wpływ na jego hojność i upodobanie do działalności dobroczynnej. Obdarowywał finansowo nie tylko szpital w Kaliszu, lecz również w Koninie. Finansowo skorzystał też Uniwersytet Krakowski, na którym Zemełka finansował działalność dwóch katedr medycznych. Ponadto stworzył fundację stypendialną dla synów mieszczan Konina, Koła i Kalisza, studiujących w Krakowie. Kolejna fundacja Zemełki wspierała młodzież z tych trzech wielkopolskich miast, kształcącą się u kaliskich jezuitów. Osobne zapisy pieniężne uzyskała Kolegiata Najświętszej Marii Panny w Kaliszu. Zemełka zmarł w roku 1607 i pochowany został w Koninie, prawdopodobnie w podziemiach tamtejszej kaplicy św. Jana Chrzciciela.