Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne GNIAZDO

Żernicki herbu Dryja

Od czasów Niesieckiego, który znał Żernickich herbu Dryja, Szeliga i Rola, doszli w herbarzach Żerniccy herbu Szreniawa, Tarnawa, Korybut i Ogończyk.
Co do tych ostatnich, to Żernickich herbu Ogończyk nie było, a ich obecność w herbarzach wynika z pewnej słynnej nadgorliwości w wynajdowaniu "nowej nieznanej szlachty" przez Wittyga. Tym razem Wittyg śledząc odciski pieczętne przy regestrach poborowych znalazł odcisk pieczęci Ogończyk przy Wojciechu Żernickim, tymczasem ten nie posiadając przy sobie własnej pieczęci heraldycznej, "pożyczył" ją właśnie od krewnych swojej żony - Włoszynowskich herbu Ogończyk, a sam natomiast pochodził niewątpliwie od Dryjów.
Jak się zatem już rzekło staropolskie herbarze znały Żernickich herbu Dryja, Szeliga i Rola. Ale informacji tam o nich jak na lekarstwo. Do najbardziej zbałamuconych i zaniedbanych należy genealogia Żernickich herbu Dryja. Więc najpierw o nich.

Żerniccy herbu Dryja mają za sobą odległe średniowieczne i senatorskie tradycje. I aczkolwiek nie należeli oni do rodzin możnowładczych, to jednak w XV wieku ich parantele miały sięgnąć wyjątkowo bardzo wysoko (Jakub Dębiński kasztelan krakowski, Maciej Mosiński wojewoda poznański, Sierpscy możnowładcza rodzina mazowiecko-płocka, a przez Sierpskich bardzo blisko z Oporowskimi, potem Filip Padniewski biskup krakowski). Sami jednak Żerniccy, oprócz najważniejszej postaci, Piotra Żernickiego kasztelana kaliskiego, pomimo tych doskonałych koligacji, stopniowo podupadali. Przyczyną tego stanu rzeczy była najpierw przedwczesna śmierć syna kasztelana, potem jego wnuka (nie mieli oni zatem specjalnie czasu ani możliwości wykorzystać potencjału tych znakomitych pokrewieństw, można by tu nawet powiedzieć w takim zwyczajnie życiowym skrócie, że Żernickim od 1445 do lat 1520 towarzyszy po prostu jakieś pechowe osierocenie), a potem znowuż przyszedł im nagle rozkwit w dzieciach, ale też wraz z nim niestety i niemożność utrzymania dawnego dziedzicznego majątku ziemskiego w jednym ręku. I w ten sposób dawne senatorskie tradycje zacierały się, mętniły, schodziły w pomrok historii. W XVI wieku miała się jeszcze wybić tylko jedna postać Andrzej Żernicki, przede wszystkim jako człowiek doskonale sobie radzący w ówczesnych zwyczajach zdobywania majątku na drodze handlu i obrotem własnością ziemską (w czym zresztą pomógł mu posażny ożenek). Ale już np. jego wnuk "zasłynął" jako zabijaka i "ciemny typ szlacheckiego awanturnika". Toteż staropolscy heraldycy mało o tej rodzinie wiedzieli.
W dodatku odtworzenie dziejów rej rodziny i jej genealogii jest bardzo trudne i zawiłe, ponieważ na terenie Wielkopolski w tym samym czasie równolegle żyli również liczni Żerniccy herbu Szreniawa, a i przywędrowali tutaj też Żerniccy z sieradzkiego. Z Żernik pisali się też Ciświccy. Tak więc pomimo swoich starań ciągle w tej genealogi pozostają mi niejasności, szczególnie - o dziwo! - dotyczące ostatnich (?) potomków tej rodziny. Przyjmuję bowiem, że ta rodzina wygasła pod koniec XVII wieku, albo na początku następnego, ale nie mam jednak co do tego pewności. Ostatni pewny żyjący ślad mam z 1683 roku (ale później pojawia się Wojciech Franciszek Żernicki zmarły w 1725, którego jednak zaliczam do tej rodziny z wieloma wątpliwościami)
Dlatego więc, widząc panujący bałagan i wielką niepewność kto i z jakich jest Żernickich, postanowiłem poświęcić Żernickim trochę więcej czasu i ułożyć to, co trzeba, aby było nam choć trochę jaśniej :)

Powinienem zacząć od Krystyna z Żernik i Andrzeja z Żernik występujących w drugiej połowie XIV wieku, ale tych mediewistycznych postaci jeszcze nie rozpoznałem za dobrze.
Wiem tylko że z Żernik od 1376 pisał się już Krystyn z Żernik kasztelan zbąszyński 1376 - 1383. W 1376 poręcza za tegoż Krystyna, dłużnika Jaręty kanonika gnieźnieńskiego, niejaki Wojciech z Bożejewic i Obiecanowa! (a Obiecanowo potem należało do Żernickich!).
Więc zacznę od najważniejszej postaci w tej rodzinie, Piotra z Żernik kasztelana kaliskiego, od którego zresztą idą wszyscy późniejsi Żerniccy herbu Dryja. A zatem - można rzec, od ich protoplasty, choć też o nim zbyt wiele nie wiadomo (takie czasy, mało zachowanych źródeł)

Piotr Żernicki (zm. 1445) chorąży kaliski 1418-28 (choć piszą też że od 1411 ?), kasztelan kaliski 1428-45, dziedzic Żernik, dziedzic dóbr Karniszewo, Łopienno (dziedzic w Łopiennie już 1424), młynu Brzoza (? nie wiem o jaki młyn tu chodzi, ale musi być w kcyńskim, może młyn Brzoza w Słowikowie?); w 1420 świadkuje na sądach w Gnieźnie (* KDW, nr. 892 i 897, w tym akurat przypadku być może był w sądzie polubownym ze strony bożogrobowców gnieźnieńskich w ich sporze o bory koło Jezierzan i granice z Piśćcem, bo Dryjów łączyły z tym zakonem jakieś szczególne stosunki; ponadto świadkuje tam np. Mikołaj z Grzybowa burgrabia gnieźnieński i Jan Sobiejucha Modliszewski, skądinąd też Dryjczyk)(ponadto Piotr Żernicki wspólnie też występuje z Januszem Tuliszkowskim herbu Dryja kasztelanem kaliskim); w 1421 dokonuje w towarzystwie wielu prałatów kurii gnieźnieńskiej donacji gruntu w Gnieźnie, na którym ma być wzniesiony kościół św. Trójcy (albo plebania) (skądinąd dzięki tej donacji wiadomo, że już w 1421 nie żyli na pewno oboje rodzice Piotra, bo donacja ta zawierała klauzulę, aby co tydzień odprawiano modły za nieżyjących rodziców Piotra Żernickiego); w 1424 ma termin z Kiełczonem z Redcza (Redeckim); w 1427 ma jakąś sprawę ze Świętosławem Kępą z Małachowa i Janem ze Świniar, zresztą tego roku też w 1427 Piotr świadkuje na sądach w Gnieźnie właśnie Świętosławowi Kępie z Małachowa (* KDW, nr. 1138). W 1430 Piotr Żernicki kasztelan kaliski bierze udział w zjeździe w Jedlnej. W 1432 ma termin procesowy z Marcinem Wyrzyskim kasztelanem inowrocławskim. W 1434 na sądach w Poznaniu świadkuje Piotrowi Obrzyckiemu. W 1435 przywiesił pieczęć do przymierza pokojowego Polski z Zakonem Krzyżackim, które zawarto w Brześciu Kujawskim (* "Dzieje korony Polskiej" Bernard Wapowski 1847); w latach około 1435 wysyła towary drogą lądową przez Chojnice (* jest list Żernickiego do wielkiego mistrza Zakonu Krzyżackiego, o tej sprawie wzmiankują często książki poświęcone historii stosunków Polski z Zakonem np. "Zjednoczenie Pomorza Wschodniego z Polską" Marian Biskup 1959, "Kazimierz Jagiellończyk, zbiór studiów" Marian Biskup & Karol Górski 1987). W latach 1435-38 Piotr Żernicki miał być starostą kaliskim. Około 1440-42 toczy on proces z braćmi Janowskimi dziedzicami Janowego Młyna (Janowca). W 1443 sprzedaje na wyderkaf za 50 grz. 4,5 łany w Łopiennie Tomaszowi z Łopienna (co ciekawe tej dość skromnej transakcji, dokonanej w Poznaniu, świadkuje elita - Trojan z Łekna sędzia kaliski, Dobrogost Szamotulski kasztelan poznański i Jan Skierka z Sarbinowa miecznik kaliski), a w 1445 sprzedaje za 30 grz. 2 łany w Łopiennie (tym razem Piotrowi z Łopienna). W 1444 świadkuje w Poznaniu Wielisławowi z Jelitowa, gdy ten oprawia posag swojej żonie Annie (przy tego rodzaju oprawach zazwyczaj towarzyszą krewni!)
Jak widać Żernicki dziedziczył w Karniszewie, a ta wieś w gnieźnieńskiem, znajduje się na terenie osadnictwa Dryjów średniowiecznych, sąsiaduje wszak z Mileszynem (które należało być może najpierw do Nałęczów, ale już wkrótce do Dryjów); podobnie Łopienno to "rzut kamieniem" od Mileszyna, w drodze do Janowca (Janowego Młyna), natomiast Żerniki, Zrazim i Wełna oraz Latonino (Latonino obecnie zaginione, ale na pewno leżało gdzieś tam) stanowiły zwarty kompleks dóbr leżących już w powiecie kcyńskim (ale sasiadujących z Janowcem, Posługowem, Włoszanowem, wsią Żużoły, Tonowem, Skórkami), potem w lini na północ te dobra prowadziły prosto do sąsiedniego Obiecanowa, kolejnej wsi mającej być w rękach Żernickich; to Obiecanowo (do którego należało też dzisziejsze, ale póżniejszej metryki bliskie Chrzanowo) sąsiadowało z Dąbrową, Juncewem i Świątkowem. Koło Janowca leżały też Bielawy, gdzie siedzieli Bielawscy herbu Dryja.
Jeśli chodzi o Żerniki to istnieje doniesienie, że w rękach Żernickich znajdowały się one już od 1298. Koliduje to jednak z przekazami, że z Żernik pisali się wtedy Grzymalici jak np. "comes" Przecław z Żernik kasztelan gnieźnienski i jego syn Mroczko z Żernik 1311. Jeszcze w 1378 Wełna i Zrazim (tuz w siasiedztwie Żernik) należały do Grzymały - Mroczka, potem Zrazim w 1386, obciążony długiem u Żydów, jest własnością Jarosława i Wojciecha dziedziców Wełny (dlatego też o Janie z Żernik i Grzymałach pisze "Ród Grzymałów" Adam Szweda 2001)
Jan Żernicki kasztelan kaliski x 14(38) Marta
Zapewne ta Marta była z Jarogniewic, Jarogniewska h. Szaszor-Orla ? Znamy ją tylko z tej jednej zapiski, kiedy to w 1438 w Poznaniu kasztelan Piotr Żernicki oprawia Marcie wiano, ale trzeba zauważyć, że tej oprawie posagu dokonanej Marcie przez męża świadkują wtedy sami Jarogniewscy! I zdaje się wszyscy oni byli bracia tj. Jerzy Jurga, Michał, Marcin i Wojciech Jarogniewscy! Wygląda więc na to, że byli oni bardzo bliskimi krewnymi Marty, a może nawet opiekunami? Współautor "Słownika historyczno-geograficznego", Stefan Chmielewski, zamieszcza genealogię średniowiecznych Jarogniewskich, lecz Marty żadnej tam nie notuje. Jak wiemy w Łopiennie w 1416 siedział niejaki Dziersław z Łopienna herbu Orla, krewny Jarogniewskich, więc te kontakty z Jarogniewskimi mogły być już od dawna po sąsiedzku, bo i Piotr z Żernik był dziedzicem części Łopienna)
Piotr z Żernik doczekał się biogramu w PSB, autorstwa Antoniego Gąsiorowskiego, który mu daje, oprócz córki Małgorzaty i syna Jana, również syna Andrzeja - takiego jednak syna Piotra nie było, choć owszem był tego imienia jego wnuk. I teraz uwaga - otóż pomyłki te i nieporozumienia wynikają z błędnego datowania ksiąg gnieźnieńskich wg Tek Dworzaczka, w których to wg źle przyjętej przez Dworzaczka datacji już niby w 1449 i 1452 występują bracia Jan, Andrzej i Piotr z Żernik, gdy tymczasem te występienia i przekazy odnoszą się do wnuków kasztelana Piotra z Żernik i są o wiele późniejsze i odnoszą się do lat po 1473, a przed 1486. Stawia to pod dużym znakiem zapytania datacje na lata 1449-1452 pozostałych zapisek umieszczonych w Tekach Dworzaczka! A chodzi tu o księgę grodzką lub ziemską gnieźnieńską rzekomo z lat 1449-1452, które Dworzaczek umieścił w swoich tekach pod nr 7 ksiąg grodzkich i ziemskich gnieźnienskich, a zapisek tych jest aż 326, od nr 1723 do nr 2049 !!! Trzeba się zatem tym zapiskom dokładnie przyjrzeć, bo coś tam nie gra! (a że na pewno jest zła datacja, to jeszcze jest taki dowód, że występuje tam Mikołaj Janowski jako w 1449 kasztelan śremski, gdy tymczasem ten Mikołaj został kasztelanem dopiero w 1462). Niestety, tej błędnej datacji ksiąg gnieźnieński uporczywie trzymał się Dworzaczek tworząc "Monografie", co zaprowadziło go do wielu błędów i sprzeczności.
Kolejnego domniemanego przez Gąsiorowskiego syna Piotra - Mikołaja studenta Uniwersytetu w Krakowie w 1422 też trzeba raczej odrzucić z uwagi na to, że dzieci Piotra z Żernik urodziły się o wiele później, bo dopiero około 1430 roku

Dziećmi Piotra Żernickiego kasztelana kaliskiego i zapewne Marty byli: --->
--- A) Małgorzata Żernicka (zm. 1451/78) x 1445/51 Jakub Kot Odrowąż - Dębiński (ok. 1427 - 1490) podczaszy krakowski 1448-60, cześnik koronny 1457-62, kasztelan małagoski 1459-60, podskarbi koronny 1460-68, kanclerz wielki koronny 1469-73, wojewoda sandomierski 1473-78 i kasztelan krakowski 1478-90, starosta biecki, sądecki, sandomierski, przedecki, oświęcimski, żywiecki, barwałdzki i krakowski, dziedzic dóbr Biadoliny oraz przede wszystkim dziedzic Dębna, gdzie funduje i wznosi nowy kościół, konsekrowany pod wezwaniem św. Małgorzaty (właśnie na pamiątkę imienia swojej pierwszej żony) (Jakub Kot Dębiński oprawia swojej żonie Małgorzacie Żernickiej wiano w 1451 i najpewniej dlatego właśnie tego roku, że akurat tego roku Małgorzata rodzi mu na świat córkę Annę; przyjmuje się jednak, że do tego mariażu Małgorzaty z Dębińskim doszło jeszcze za życia jej ojca Piotra Żernickiego kasztelana kaliskiego; ale trzeba dodać że sam Dębiński nie pochodził ze "znacznej" rodziny, a jego wielka kariera rozwinęła się dopiero później, trudno więc powiedzieć jaki by cel miał przyświecać kasztelanowi Piotrowi z Żernik, żeby swoją córkę przeznaczać daleko do Małopolski w dom wtedy raczej mało znaczący, myślę więc że do tego ślubu doszło, gdy Małgorzata była już osierocona. Całkiem możliwe że za tym związkiem kryje się romantyczna historia, zapał młodych serc, uczucie, które przecież potem każe kanclerzowi Dębińskiemu upamiętnić imię Małgorzata w podwezwaniu nowo zbudowanego kościoła w Dębnie) (później kanclerz Jakub Kot Dębiński po owdowieniu poślubił w 1479 Agnieszkę z Bnina kasztelankę lędzką wdowę po Janie Kobylańskim stolniku krakowskim) (Jakub Kot Dębinski kasztelan krakowski pozostawił z Małgorzatą Żernicką jedyną córkę Annę Dembińską, która zmarła w bardzo młodym wieku przed 1467, ale jeszcze zdążyła ona zostać na bardzo krótko żoną Macieja z Bnina Moszyńskiego krajczego koronnego 1466-75, wojewody kaliskiego 1475-77 i wojewody poznańskiego 1477-92, a której córka Barbara Mosińska poszła potem za Andrzejem Kmitą i stąd już dalejże idąca krew w Ligęzów i Stadnickich. Przy czym a propos tej Anny Dembińskiej to dysponujemy o niej tylko jedną wzmianką i to pośmiertną z 1489, pochodzącą od jej córki, że w ogóle była i istniała taka żona wojewody Macieja Mosińskiego !!!)
--- B) Jan Żernicki (ur. 1438/42 - zm. 1473/74) tenutariusz (starosta) ujski 1463; dz. Karniszewa w 1462 i 1469 (połowę Karniszewa w w 1462 wyderkafował Marcinowi Rakowskiemu, który nie żył już w 1466; drugą połowę Karniszewa ma w 1469 Dziersław Skierka z Sarbinowa; Karniszewo Żernicki ostatecznie sprzedał za 1600 złp w 1471/73 braciom Palędzkim) i dóbr Wełna, w 1469 wezwany przez Świętosława z Dziatkowic do uiszczenia 20 grzywien; z uwagi na wątpliwe datowanie ksiąg gnieźnieńskich niby z 1449 trzeba na późniejsze lata datować jego proces z Anną wdową po Wojciechu Bielawskim i jej synami, a nawet może ten proces toczyć nie on, lecz jego syn, też Jan (Bielawscy byli herby Dryja, tak więc mamy tu na pewno spór "rodzinny"). W 1469 Jana Żernickiego pozywa Mikołaj Piętka z Grzybowa. Jan Żernicki był dziedzicem połowy miasta Żerniki (z dworem, folwarkiem i młynem), Latonino, Wełna z folwarkiem i młynem Zrazim, Obiecanowo, Łopienno 1471; w 1471 zapisuje 120 zł węg. (Maciejowi z Bnina Mosińskiemu krajczemu koronnemu, swojemu powinowatemu);
Jan Żernicki, kasztelanic kaliski, x (przed rokiem 1460) Zuzanna z Zakrzewa Sierpska h. Prawdzic kanclerzanka płocka (zm. 1482/86) (córka Andrzeja z Zakrzewa Sierpskiego kanclerza płockiego 14(37)-1470, dziedzica w Sierpcu, Śniedzanowie, Kisielewie, Okalewie, Płocicznie i Zakrzewie, oraz zdaje się Małgorzaty z Worowic. Pochodziła zatem ta Zuzanna z możnowładczej wtedy rodziny mazowieckiej. Siostry Zuzanny, jedna Katarzyna z Zakrzewa Sierpska x 14(73) Mikołaj Oporowski kasztelan kruszwicki i druga Małgorzata Sierpska x 14(73) Szczepan Szczycieński kasztelan płocki). Zuzanna Żernicka w 1470 sprzedaje swój posag zabezpieczony na połowie Sierpca, Kisielewa, Śniedzanowa i Okalewa oraz części Wielkich i Małych Włók w płockim swojemu bratu stryjecznemu Andrzejowi z Gulczewa Sierpskiemu podkomorzemu płockiemu i w 1471 kwituje go z tego zadośćuczynienia, o czym Metryki Koronne; w 1471 mąż zapisuje jej 1000 kop posagu; w 1473 od swojej siostry Małgorzaty ze Szczytna kasztelanowej płockiej bierze w zastaw części w dobrach Zakrzewo Większe i Mniejsze. Zuzanna ma razem z synami Andrzejem, Piotrem i Janem sprawę z Wojciechem Nadborem około 1472/74 -->
------ I) ? córka NN x ok. 1474 Wincenty Nadbor h. Nowina (niewątpliwie Wincenty Nadbor poślubił pannę z domu pieczętująca się herbem Dryja, czego dowodzi późniejszy wywód przodków jego wnuka Andrzeja Nadbora kanonika poznańskiego złożony przy instalacji na kanonię w 1536, ale nic więcej o niej nie wiemy, ani nie znamy jej imienia ani filiacji, ale o tym że pochodziła ona właśnie Żernickich sugerują jakieś kontakty i zdaje się wzajemne rozliczenia, być może posagowe, Nadbora z Zuzanną i jej synami Żernickimi, około 1474 roku po śmierci Jana Żernickiego; ponadto syn tegoż Wincentego i Dryjanki Mikołaj był już żonaty co najmniej od 1495 roku, a więc związek małżeński Wincentego Nadbora z Dryjanką został zawiązany przed 1479, co by tu pasowało w sensie pokoleniowym; a w dodatku w 1529 Mikołaj Nadbor kupuje części w Obiecanowie od braci Żernickich! co więcej kupuje 3 lany osiadłe, a zaraz potem sprzedaje 6 łanów, 3 osiadłe i 3 puste, i może to znaczyć, że właśnie jakąś pustą 3-łanową część Obiecanowa dziedziczył po matce Żernickiej)
------ II) Małgorzata Żernicka (zm. 1492/1515) x 1489 Wojciech Dziadkowski h. Godziemba (zm. 15(23)) dz. Dziatkowa i Wiewiórczyna w gnieźn. 1475 (znajdowały się one niedaleko Żernik); Małgorzata w źródłach występuje tylko 2 razy, w 1489 kiedy to (jako córka Jan z "Sernik i Zakrzewa" i już jako żona Wojciecha z Dziadkowa) kwituje brata swojego Jana Żernickiego z zadośćuczynienia za swoje części (macierzyste) w Zakrzewie Większym i mniejszym w płockim; oraz drugi raz w 1492 kiedy to jej mąż Wojciech Dziatkowski oprawia jej posag i wiano w wysokości 350 zł. węg. Ponadto Wojciech Dziatkowski w 1506 asystuje jako wuj braciom Janowi, Wawrzyńcowi i Marcinowi Żernickim; Małgorzata zmarła przed 1516 rokiem, wtedy bowiem Wojciech Dziatkowski ma już druga żonę Katarzynę (ps. przyjmuję że Dziatkowscy byli herbu Godziemba, acz Adam Szweda, historyk i genealog, Dziatkowskich zalicza do Grzymałów)
------ III) Piotr Żernicki (zm. 1482/85), występuje od 1475; Piotr wraz z braćmi Andrzejem i Janem toczy jakieś procesy (wg błędnych dat w TD w 1449 i 1452, ale na pewno po 1469) i w 1474 z synami Mikołaja Piętki z Grzybowa (z którym to Mikołajem toczył już proces w 1469 ich ojciec Jan Żernicki, wygląda więc na to, ze proces ten synowie Jan Żernickiego "odziedziczyli"); a w 1449? toczą proces z Janem Nowomiejskim (do tych procesów trzeba będzie powrócić, bo wymagają analizy, czy nie kryją się za nim aby procesy rodzinne? W Janie Nowomiejskim można widzieć Jana z Sobótki, Brudzewa i Nowego Miasta, z którego się zaczął pisać odkąd ożenił się około 1452 z jego współdziedziczką Martą, córką Bartosza Borek Gostyńskiego z Nowego Miasta. Może to być jednak i bardziej tu mi pasuje "rodzinnie" Jan z Łubowa ożeniony od około 1463 z Małgorzatą wdową po Januszu Gostyńskim z Nowego Miasta, co może być bardzo ciekawym tropem zważywszy, że w 1506 roku młodzi bracia Żerniccy, synowie Jana, występują w towarzystwie "stryja" Macieja z Łubowa, synem tegoż Jana z Łubowa i Nowego Miasta. Zresztą Łubowscy to Dryjowie! Jest to bardzo ważny trop dla konstrukcji genealogicznej Żernickich! Przy tej okazji data tego procesu na 1449 jest źle odczytana w TD, jeśli za "Janem Nowomiejskim" kryje się Jan z Łubowa to mamy tu czasy dopiero po 1463, a przed 1481, ale myślę że chodzi o czasy około 1474, bo taki proces mógł dotyczyć rozliczeń wdowy i młodych synów Żernickich po śmierci ich ojca Jana; zresztą Jan z Łubowa mógł być ich współopiekunem, bo jego syna Macieja z Łubowa potem w 1506 roku Żerniccy nazywają "stryjem"; mamy tu zatem jakieś pokrewieństwo z Łubowskimi, ale trudno mi teraz powiedzieć, czy bliższe, czy dalsze "klejnotne"? Genealogicznie to wygląda tak, że Maciej z Łubowa, ten "stryj" Żernickich z 1506, to niewątpliwie syn Jana z Łubowa miecznika kaliskiego 1480-1483/1486 i Małgorzaty Suchorzewskiej wdowy po Januszu Borek Gostyńskim z Nowego Miasta, ale czyim był wnukiem to już domysły, mnie się on widzi wnukiem Macieja ze Szczytnik h. Dryja.
Ale jeśli chodzi o ten proces z Nowomiejskim, to bardziej skomplikowana rzecz, bo ten jednak proces z Nowomiejskim mogli toczyć Jan i Piotr z Żernik i Kretkowa, a to zupełnie inna rodzina!!!
(Również proces z Piętkami Grzybowskimi mógł być natury "rodzinnej", Piętkowie bowiem to ongiś dziedzice Łubowa)
------ III) Andrzej Żernicki (zm. 14(86)); w 1474 występuje jak wyżej z bratem Piotrem i Janem, a także matką Zuzanną w procesach Żernickich z Piętkami Grzybowskimi i Nowomiejskimi ). W 1484 Andrzej Żernicki kwituje Palędzkich jeszcze z zaległych 100 zł za sprzedaż Karniszewa; w 1485 on i jego brat Jan ma termin z Maciejem Redeckim (po śmierci swego brata Piotra i matki Zuzanny). Występuje jeszcze w 1486 gdy przeprowadził podział z bratem. po tym podziale juz go nie widać (* mam taką myśl, czy nie dostał on czasem w spadku jakiś dziedzictw po matce na Mazowszu w płockim i się tam nie przeniósł?)
------ IV) Jan Żernicki (zm. 1495/1506) już w 1474 ma razem z braćmi jakąś sprawę z Maciejem z Bnina Mosińskim krajczym koronnym, późniejszym wojewodą poznańskim, który był ich powinowatym (żona Macieja była wnuczką Żernickiej kasztelanki kaliskiej), więc są to sprawy rodzinne, może Maciej był ich opiekunem? W 1476 i dalej potem w 1495 Jan Żernicki jest właścicielem dóbr "Skrzypice" (Szczepice) (ale nie jestem pewien czy ten?). Po działach z bratem Andrzejem w 1486 Jan Żernicki został dziedzicem miasta Żerniki ("gdzie sam rezyduje"), połowy dóbr Obiecanowo, Latonino, poł. młyna wodnego Zrazim, poł. Łopienno i Wełna. Tenże Jan z Żernik (i Zakrzewa) nabywa w 1489 za 100 fl. węg. prawo bliższości do obu wsi Zakrzewo w płockim po śmierci swojego dziadka Andrzeja z Zakrzewa kanclerza płockiego (od Mikołaja z Dobrzykowa kasztelana płockiego) (jest to jak widać echo jego mazowieckich koligacji, być może wtedy trzymał zastawione jeszcze jemu ojcu części w Zakrzewie?). Około 1492 roku płaci karę ("winę") 3 grzywny Maciejowi z Bnina Moszyńskiemu krajczemu królewskiemu. W 1492 i 1493 ma proces z Redeckimi. W 1491 wyderkafuje za 200 złp rzekę Wełnę (od granic Tonowa do granic Włoszanowa) i połowę młyna Zrazim, a 1493 wyderkafuje za 405 zł połowę miasta Żerniki i pustkę Latonino Piotrowi Świątkowskimu, a w 1493 wyd. dobra Wełna Wawrzyńcowi Strzeleckiemu.

Jan Żernicki x 14(76) Małgorzata NN (zm. 14(95)) (dostała w 1486 zapis 300 zł węg. posagu) (? córka Piotra Grylewskiego ? a może ta Małgorzata pochodziła spoza Wielkopolski, np. z ziemi gostyńskiej) -->
------------ 1)Małgorzata Żernicka (ur. ok. 1490 - zm. 15(29)) x 1506 [i]Wojciech Padniewski h. Nowina[/i] (zm. 15(37)) -> genealogię Padniewskich podaje ładnie Dworzaczek w "Monografiach", więc nic dodać nic ująć, trzeba tu jednak choć wspomnieć, że jej synem był Filip Padniewski (zm. 1572) wybitny mąż stanu za króla Zygmunta Augusta, podkanclerzy koronny 1559, biskup przemyski 1559-60 i biskup krakowski 1560-72; Filip Padniewski raczej zawdzięczał wielką karierę samemu sobie niż rodzinie, najpierw szczęśliwie dostał się pod skrzydła podkanclerzego Tomickiego, a następnie pracował w kancelarii królewskiej w 1537, a w 1538 został kanonikiem poznańskim i już dalej jego kariera sie potoczyła; jeden z jego bratanków, Marcin Padniewski, za poparciem stryja biskupa, został kanonikiem krakowskim i instalując się w 1567 roku na kanonię podał w swoim wywodzie babkę Małgorzatę Żernicką herbu Dryja. Paprocki, wybitny heraldyk tamtych czasów, udostojnił jednak nieco genealogię biskupa Filipa Padniewskiego, pisząc, że jego matka, Małgorzata Żernicka, była córką kasztelana kaliskiego. W istocie jednak była jego prawnuczką. Może zresztą senatorsko-genealogicznie "udostojnił się" już sam biskup Padniewski, a może jego sukcesorzy, i tak to to doszło do Paprockiego.
Małgorzata z Żernickich Padniewska w 1529 ma prawo bliższości po swojej zmarłej ciotce rodzonej Załuskowskiej (!) we wsiach Załuskowo i "Scheliwy" w powiecie gostyńskim, a prawo do odsprzedaje Mikołajowi Piwo (i jest to ciekawy trop genealogiczny)
------------- 2) Wawrzyniec Żernicki (zm. 1522/31) występuje z braćmi w 1506 i 1514 (jeszcze raz tutaj zaznaczę, że właśnie on i jego bracia w 1506 występują w towarzystwie swojego "stryja" Macieja z Łubowa) (ps. zwraca tu uwagę nietypowe imię u Żernickich "Wawrzyniec", które mógł "odziedziczyć" po rodzinie ze strony matki)
------------- 3) Marcin Żenicki --> idzie stąd linia, o nich niżej
------------- 4) Jan Żernicki --> linia od niego niżej

cdn

Żerniccy h. Dryja (cd)

Tak właściwie odtąd daję tu już wszystkich znanych mi Żernickich herbu Dryja, i proszę mi wybaczyć, że trochę w suchym stylu "genealogii buchalteryjnej" (ale nie da się tej "buchalterii" uniknąć, tak bardzo, że częściej czuję się "genealogiem księgowym" niż jakimkolwiek innym)
Od synów Jana Żernickiego idą więc dwie linie.
Najpierw linia Marcina:

Marcin Żernicki (zm. 1544/48) dziedzic na połowie miasta Żerniki i części Obiecanowo, Latonino i Wełna 1528. W 1528 czyni zapis w wysokości 8 grzywien czynszu rocznego na rzecz Apolonii z Mierzewskich Domasławskiej. Dziedzic młyna Zrazim 1544 ("Zrazim w Latonino"). W 1544 wyderkafuje za 550 złp (całą swoją połowę połowy) Obiecanowa i Latonino (szwagrowi swojej żony Feliksowi Palędzkiemu; ten wyderkaf wykupuje dopiero wdowa po Żernickim w 1548, ale w 1551 Palędzki części te Obiecanowa i Latonino odstępuje Orzelskiemu)
Marcin Żernicki x 1* 15(28) Barbara Mierzewska h. Pawęza (zm. 1529) (córka Marcina "Koserza" Mierzewskiego dz. Mirzewa i Przysieki Polskiej, pos. Łabiszynka; oraz być może Katarzyny z Uniątek) (w 1529 taż Anna kwituje z dóbr rodzicielskich swojego brata Jana Mierzewskiego komandora komendarii maltańskiej św. Jana w Poznaniu); 2* 1530 Petronella (Beatrycze) Policka h. Prawdzic pisarzówna poznańska (zm. 15(66)) (córka Wojciecha Polickiego pisarza ziemskiego poznańskiego i Bogumiły Mierzewskiej; otrzymuje ona zapis 100 grzywien posagu. Tę drugą swoją żonę Marcin Żernicki niewątpliwie poznał przez Mierzewskich, bo była ona z nimi bardzo blisko spokrewniona, jak również była krewną jego pierwszej żony). Petronella ma w 1558 zapis do Andrzeja Białośliwskiego, w 1558 jest winna 600 złp bratu Janowi Polickiemu, a w 1561 kwituje Wojciecha Kubackiego. Żerniccy mieli dzieci -->
--- I) Barbara Żernicka (zm. 1587) x 15(71) Piotr Śleszyński (zm. 1587) bzp., dziedzic cz. dóbr Samsieczno, Wąwelno i Gorzeń (Barbara dostaje 600 złp posagu, ale mąż jej oprawia 1500 złp)
--- II) Teofila Żernicka (zm. 15(68)) x 1558 Mikołaj Dembnicki (zm. 1566/68) posesor Zgniłego Błota i dóbr Sanie w łęcz. (miał też jakiś młyn na przedmieściu Gniezna); dworzanin i stolnik królewski 1558 (Teofila dostaje 600 złp posagu)
--- II) Wojciech "Turek" Żernicki (zm. 1597/1598) kanonik gnieźnieński 1560 (ale wkrótce zrezygnował); dziedzic części Obiecanowa i Wełny już od 1553 a także jeziora Zbychowo 1566, w 1553 pozywa go Adam Domasławski. Wojciech dziedzic cz. m. Żerniki 1557 i 1571; w 1557 wyderkafuje za 1866 złp połowę Obiecanowa Mikołajowi Orzelskiemu; w 1564 sprzedaje swoją połowę placu w Targowisku w Gnieźnie (Pawłowi Żołądkowskiemu); w 1566 za 8000 złp sprzedaje połowę Obiecanowa (Mikołajowi Orzelskiemu). W 1566 pozywa go Andrzej Zakrzewski, a w 1567 Wojciech pozywa Bartłomieja Żabickiego jako syna opiekuna Andrzeja Zakrzewskiego. W 1570 z 60 złp kwituje go Piotr Żernicki. W 1571 zapisuje dług 120 złp Adamowi Niedrowskiemu i 700 złp Janowi Żernickiemu; a w 1579 zapisuje 30 zł Katarzynie z Żarczyńskich Rogalińskiej. W 1580 sprzedaje jakieś dobra Padniewskim. W 1591 zapisuje dług 50 złp Emerencji Drachowskiej. W 1597 ma on proces z Janem i Piotrem Czarnkowskimi (o sumę 200 złp zapisaną mu przez ich matkę Zofią Czarnkowską na Dupiewie).
Wojciech Żernicki x 1566 Zofia Włoszynowska h. Ogończyk (zm. 16(08)) (córka Jana Włoszynowskiego dziedzica Janowca i Anny Wilkowskiej; otrzymuje 1000 złp posagu). Zofia w 1581 winien jej jest 2000 zł długu Jan Krotoski wojewodzic inowrocławski, a w 1584 wydzierżawia Łabiszynek i Wolę (od Krzysztofa Mielińskiego stolnika kaliskiego); w 1587 jako spadkobierca siostry Śleszyńskiej spłaca jej dług 1600 złp Jerzemu Latalskiemu wojewodzicowi poznańskiemu; w 1592 kwituje z 1500 złp Krzysztofa Mielińskiego stolnika kaliskiego; w 1607 ma zapis wyderkafowy w wysokości 4500 złp na dobrach Nowydwór w wałeckim (tzn. ten zapis nabyła wcześniej od Debrzyńskich, a w 1608 ceduje go dalej Jerzemu Pudwelsowi) -->
------ 1) Katarzyna Żernicka (zm. 16(31)) x 16(08) Bartłomiej Droszewski (zm. 1612/13) dzierżawca Łubowic Mniejszych (ona w 1610 dostaje w cesji sumę 2000 złp od Anny z Wilkowskich Włoszynowskiej i sumę tę ceduje bratu Andrzejowi; jeszcze w 1631 ma ona cesję sumy 4000 złp od Klary von Parsow, z której kwituje Pudwelsa; z Droszewskim miała dwie córki)
------ 2) Andrzej Żernicki

Andrzej Żernicki (zm. 1630) w 1580 jeszcze małoletni; 1597, w 1598 kwituje Włoszynowskich; w 1600 kupuje za 6000 "talarów sebrnych starych" działy w mieście Frydland z zamkiem fortalicją oraz działy w dobrach Henkendorff, Łowicz i Czadowo w wałeckim (od Elżbiety z Wedlów Frydlandzkiej, wdowie po Kalińskim pisarzu ziemskim łęczyckim) i już w 1601 sprzedaje je wszystkie za tą samą sumę swojemu teściowi Henrykowi Blankenburg; w 1602 bierze na wyderkaf za 10500 złp wieś Kruszewo i cżęść wsi Walkowice (od Stanisława Czarnkowskiego); w 1603 bierze na wyderkaf za 9460 złp wsie Nowydwór, Falbek (ale bez młyna) i Hansfeld czyli Janpole (od swojego teścia Henryka Blankenburga), a w 1608 dobra te odstępuje Jerzemu Pudwelsowi; w 1605 kupuje za 4000 złp wieś Bessen czyli Busina w wałeckim (od teścia Henryka Blankenburg); w 1606 po śmieci jego teścia Henryka Blankenburga pozywają go teściowa i szwagrowie Blankenburgowie (chodziło na pewno o rozliczenia spadkowe); w 1607 Elżbieta Bork ceduje mu sumę 5500 talarów srebrnych; w 1608 jakieś prawa ceduje mu Tesseniusz von Parsow i Jolanta Dewicz; w 1609 nabywa część wsi Gizno w wałeckim i część młyna wodnego w Łoweczu od Katarzyny Bork i zaraz odsprzedaje ją za 1000 talarów Bernardowi Bork; w 1610 kupuje część domu z gruntami na przedmieściu wronieckim w Poznaniu (od Elżbiety Bork); w 1613 został przybrany jako współopiekun Wedlów; w 1615 bierze w dzierżawę dobra Stibowo i Lubsdorf (od Wedlów), w 1615 nabywa za 23000 złp miasto Łekno z przedmieściem Polskim i wsie Werkowo oraz Kiedrowo (od Wojciecha Rusieckiego), przy czym zaraz jeszcze t.r. wydzierżawia za 2000 złp wieś Werkowo (Maciejowi Wałdowskiemu sędziemu gr. nakielskiemu) i za 2000 złp. Kiedrowo (Janowi Smoguleckiemu), a w 1616 miasto Łekno za 5000 złp (Januszowi Grzymułtowskiemu kasztelanowi bydgoskiemu), wieś Werkowo puszcza na wyderkaf Jadwidze Krzywosędzkiej, potem w 1620 znowu całe miasto Łekno, Kiedrowo i Werkowo w kcyńskim oraz do tego Prusimowo w wałeckim, które rok wcześniej nabył za 600 złp od Urszuli z Blankenburgów Witosławskiej, daje na wyderkaf za 12000 złp (Janowi Gałczyńskiemu) i znowu w 1623 wieś Werkowo puszcza za 4000 złp (Aleksandrowi Karchowskiemu), aż ostatecznie po śmierci swojej żony w 1625 sprzedaje za 40000 złp cały ten majątek, tj. miasto Łekno z przedmieściem Polskie Prawo oraz wsie Werkowo i Kiedrowo (Wojciechowi Wężykowi Rudzkiemu); w 1619 na Trybunale Piotrkowskim kwituje Jana Grochowickiego opata wągrowieckiego; w 1620 zawiera jakiś kontrakt z Katarzyną z Lobkowiców Korzbokową; w 1620 nabywa za 17000 złp części miasta Jarocin oraz części we wsi Ciświca i Bogusław (od Elżbiety z Komorskich Włoszynowskiej); w 1621 bierze na wyderkaf za 10000 złp dobra Głupczyno, Paruska i Sokolna w nakielskim (od rtm królewskiego Krzysztofa Grzymułtowskiego); w 1622 sprzedaje za 9000 złp Prusinowo w wałeckim (Fryderykowi Bork); podstarości i burgrabia zs kaliski 1619-27; w 1620 zawiera jakiś kontrakt z Łucją Klarą von Parsow (z którą wcześniej w 1618 miał sprawę o dług); w 1626 pozywa Jana i Krystiana Pudwelsów, pozywa też Gałczyńskich; w 1626 kwituje z 336 złp Piotra Arcemberskiego; w 1628 i 1629 jest opiekunem "od króla przydanym" Doroty Pudwelsówny z Orla (swojej przyszłej synowej, choć sam Andrzej zdaje się tego ślubu syna ze swoją wychowanką nie dożył); w 1629 jest dziedzicem części Fulbek (gdzie były 2 "dymy") oraz wsi Starydwór Szarfeld (tam wtedy było 19 "dymów"); przed 1630 daje zapis 500 złp Stanisławowi Mężyńskiemu;
Andrzej Żernicki x 1600 Dorota Blankenburg (zm. 1620/25) (córka Henryka Blankenburg i Elżbiety Wedel-Fryndlandzkiej córki prezydenta Nowej Marchi) (Dorota wspólnie z innymi spadkobiercami Jerzego Wedla-Frydlandzkiego w 1613 pozywa Czarnkowskich; jest też w 1612 wśród spadkobierców po Dorocie z Wedlów Roszkowskiej kasztelanowej przemęckiej i wraz z nimi wysprzedaje spadłe na nich dobra Stanisławowi Kucieńskiemu podkomorzemu gostyńskiemu; w 1609 została pozwana wraz z innym spadkobiercami po Urszuli z Wedlów Śmiełowskiej przez Bogumiłę Wolską; w 1613 wraz z innym spadkobiercami po ojcu Henryku Blankenburg ma prawa do zapisów na Wieleniu, które ceduje Ernestowi Ludwikowi Wedel), z późniejszych wzmianek wiadomo, że Dorota dziedziczyła części w dobrach Dykowo -->
--- I) Dorota Ludgarda Żernicka klaryska kaliska 1639 (t.r. pozywa ona swoich braci)
--- II) Andrzej Żernicki (zm. 1672/83) w 1623 pozywa spadkobierców Wojciecha Rusieckiego; w 1627 ma jakąś sprawę aż w Trybunale Piotrkowskim z Kacprem Sak i Krystianem Schlichtyngiem (chyba o dobra Bobowicko); w 1629 zapisuje dług 200 talarów sołtysowi Henrykowi Kiona; w 1630 jego plenipotentem jest Stefan Korzeniewski; w 1630 kwituje go z sumy 500 złp Maciej Wałdowski; w 1631 dostaje aspis 16000 złp (od Gałczyńskiego; zapis ten w wiele lat potem w 1664 ceduje bratu Stefanowi); w 1631 kupuje za 28000 złp wieś Stare (od Franciszka Goltz), a w 1634 sprzedaje ją za 28000 złp wraz z "pustką' Gacki (Joachimowi Ernestowi Wedlowi); w 1632 kupuje za 1500 złp dziedzinę pustą Gąski, przylegającą do jeziora Rogownica, obok wsi Stare (od Wojciecha Grzymułtowskiego) w 1633 bierze na wyd. za 10000 złp dobra Nowydwór, Fulbek i Hansfeld (od Blankenburgów); w 1634 na Trybunale Piotrkowskim kwituje z 400 florenów Andrzeja Wedel Tuczyńskiego kasztelanica poznańskiego; w 1636, 1641 i 1644 posesor Gaju i Sierpowa, Gaj ten i Sierpowo kupuje w końcu w 1649 za 31000 złp (od Stanisława Skóry Obornickiego); pozywa go w 1641 Anna z Obornickich Mierzewska; w 1644 pozywa on Wolskiego i Jana Smoguleckiego; w 1654 jego plenipotentem jest Hieronim Duplicki; nabywa przed 1662 za 8000 złp Stramice (od Joachima Ernesta Wedla); w 1662 jakieś sumy ceduje mu Anna Wedel; chyba to jego "poczet" jest na elekcji w 1669?;
Andrzej Żernicki x 1630 Dorota Pudwels (zm. 16(71)) (córka Adama) (mąż oprawia jej w 1636 posag 7000 złp, a w 1636 znowu, tym razem aż 17000 złp), dziedziczyła wieś Orle w wałeckim (gdzie było w 1629 15 "dymów"), którą w 1631 sprzedaje za 18000 złp Henrykowi Goltz; -->
-------- Elżbieta Żernicka (zm. 1665/71) x 1* 16(54) Jerzy Kuciński; 2* 16(64) Jan Aleksander Rogaliński cześnik inowrocławski 1671-88/98; dz. Turostowa, Węgorzewka
--- III) Stefan Żernicki (zm. 1664/78) w 1635 otrzymuje prawa do spadku na wsi Kołata (od spadkobierców Heninga Arcemberskiego), w 1636 kwituje Zofię i Jakuba Wielżynskich; w 1637 zapisuje mu 500 złp Katarzyna z Rozdrażewskich Trzebińska; w 1639 była afera, bo Stefan odmówil zwrotu 462 sztuk owiec, należących do Magadaleny z Weyherów Czastro, które był mu spędził z Pomorza do wsi Fulbek, którą Żernicki wtedy dzierżawił, i powierzył na przetrzymanie Stanisław Milewski; w 1641 wykupuje za 3400 złp sołectwo we wsi Hansfeld (od Dionizego Blankenburg sędziego wałeckiego); w 1642 zawiera kontrakt z Andrzejem Golczem i ten mu zastawia za 4200 złp wieś Worlang; w 1644 razem z bratem sprzedają za 4000 złp wieś Bessen w wałeckim (Dionizemu Blankenburg sędziemu gr. wałeckiemu); w 1644 nabywa za 5000 złp połowę wsi Posługowo (od Wojciecha Węgierskiego); w 1649 zapisuje mu dług 1000 złp Wojciech Węgierski, a w 1651 jeszcze 1500 złp; w 1652 kwituje "ze spraw" Marcina Tolibowskiego i jego poddanych ze wsi Kowalewo; w 1657 ceduje mu zapis sumy 750 złp Elżbieta z Sierskich Siedlecka; w 1660 roboruje mu skrypt dłużny na sumę 4000 złp Marancja z Golczów Konarska wojewodzicowa pomorska; w 1664 brat Andrzej ceduje mu stary już zapis "Gałczyńskiego" 1600 złp; (czy to on czy jego syn w 1667 jest księdzem prob. bialskim?)
Stefan Żernicki x 16(47) Helena Schlichtyng -->
------- 1) Barbara Żernicka x 16(64) Tomasz Wężyk Mikołajewski dzierżawca Wiewiórczyna (mamy tu dziwny zapis z 1694, kiedy to występuje Dorota Mikołajewska, wnuczka po ojcu Andrzeja i Doroty Blankeburg, a która swoje części po babce we wsi Dykowo odstępuje Turnom; czy zatem Dorota=Barbara?)
------- 2) Andrzej Żernicki (zm. 1652/78)
------- 3) Zygmunt Żernicki (zm. 16(78)) w 1661 pozywa go Wojciech Mierzwiński; w 1663, w czasie świąt Bożego Narodzenia, zamieszany jako wspólnik Stanisława Korytowskiego w zabójstwo jego stryja Macieja Korytowskiego w Popowie, na który obaj najechali i tak pobili owego Macieja, że ten skonał w kilka dni później; dziedzic połowy Posługowa 1678
------- 4) Jan Żernicki 1683
------- 5) Stefan Żernicki (zm. 1682/83) w 1661 pozywa go Wojciech Mierzwiński; dziedzic połowy Posługowa 1678, który puszcza na wyd. za 3000 złp w 1682 (Chryzostomowi Belęckiemu); w 1682 "odziedziczony" bardzo stary zapis na sumę 16000 złp. ceduje franciszkanom poznańskim; w 1678 prawa do części wsi Kołata, a także 2000 złp u Żydów poznańskich Łazarza aptekarza i Liczmana ceduje żonie, podobnie zapis 1000 złp od Baltazara Brudzewskiego; x 16(78) Zofia Lubicz-Orłowska 1v. Pieńkowska (zm. 16(83)) (pochodziła z ziemi dobrzyńskiej; wdowa po Wojciechu Pieńkowskim, niestety nie wiem czyją była dokładnie córką, mogła być np. córką Mikołaja Orłowskiego podkomorzego dobrzyńskiego, bo jego syn miał na imię Jakub, a przecież ona swojemu synowi dała na imię Jakub właśnie, ale mogła też być córką Wojciecha Orlowskiego pisarza ziemskiego dobrzyńskiego; mniej więcej w tym samym czasie dwaj Orłowscy, Jakub i Wojciech, wżeniają się w panny Smoguleckie); Zofia już wdowa w 1683 kwituje Stanisława Boboleckiego z długu 1000 złp i za 3000 złp zastawia połowę Posługowa (Turnom, zastaw ten nie został wykupiony, więc dobra te przeszły na Turnów) -->
-------------- a) Katarzyna 1683
-------------- b) Zofia 1683
-------------- c) Jakub (ur. 1679 Poznań, św. chrztu był Franiciszek Goliński podczaszy przemyski i Stanisław Tuczyński starosta powidzki), żył jeszcze w 1683

Na tych dzieciach, wdowie Zofii i ich opiekunie i stryju Janie Żernickim ślad tej linii w 1683 się urywa...

cdn.

Żerniccy herbu Dryja (cd.)

Po Janie Żernickim, oprócz linii zapoczątkowanej przez jego syna Marcina, drugiej linii dał początek Jan Żernicki, brat Marcina

Jan Żernicki (zm. 1522/31) występuje już w 1506, 1514; x 15(18) Katarzyna Łabiska (h. Leszczyc?) (zm. 1534/35) (córka Stanisława Łabiskiego dziedzica Łabiszynka i Woli oraz Agnieszki z Wierzchucina i Góry) w 1531 bierze na wyderkaf 6 łanów w Obiecanowie (od Mikołaja Nadbora) -->
--- I) Dorota Żernicka (zm. 1570/94) 1535, dziedziczka cz. Wierzchucina x 15(50) Maciej Kozielski h. Pałuka (zm. 1554/66) burgrabia zs kcyński 1551-54
--- II) Jadwiga Żernicka 1535 x ? 15(68) Jakub Goliński
--- III) Agnieszka Żernicka (zm. 15(66)) x 15(37) Jan Zajączkowski (zm. 15(66)) dz. Wąsosza (co ciekawe Agnieszkę wymienia w herbarzu Niesiecki)
--- IV) Gabriel Żernicki (zm. 1547/62) w 1532 jeszcze małoletni; w 1547 wyderkafuje za 500 złp połowę Wełny braciom Padniewskim, a swoim kuzynom (Filipowi wtedy kanonikowi krakowskiemu i Mikołajowi)
--- V) Feliks Żernicki * o nim niżej
--- VI) Jan Żernicki (często też występuje jako "Jan z Wierzchucina") (r. ok. 1520 - zm. 1582/88, zmarł bezpotomny) jeszcze małoletni w 1532. W 1567 wyderkafuje za 1500 złp połowę Wełny Mikołajowi Padniewskiemu. W 1569 (już jako dziedzic Wierzchucina) zostaje zbiorowo pozwany przez Cerekwickich (o spadek po Macieju Świątkowskim). W 1571 ma dług 700 złp u Wojciecha Żernickiego. W 1577 z 200 złp kwituje go Maciej Kozielski. Jan z Wierzchucina w 1578 zapisuje 1200 zł. Marcinowi Staręskiemu. Niewątpliwie dzięki mariażowi z bliską krewną Niemojewskich już od 1577 trzyma zdaje się wyderkafem część Krąpiewa w nakielskim od Janusza Niemojewskiego (Edmund Cullier w swojej pracy "Powiat nakielski w XVI wieku", wyd. 1886, odnotowuje, że w 1578 regestry poborowe wymieniają Krąpiewo jako podzielone na 4 części, z których jedną trzyma Żernicki, drugą Janusz Niemojewski, stryj żony Żernickiego, a pozostałe dwie NN i Zygmunt Krąpiewscy; Krąpiewo leżało w parafii Wierzchucin; wygląda więc na to, że Żernicki znalazł sobie żonę "po sąsiedzku"). W 1577 i 1580 bierze zatem na wyd. za 1000 złp część Krąpiewa i pustkę Łukowiec (którą wyderkafuje dalej za 1000 złp w 1577 i 1580 Adamowi Żalińskiemu sędziemu ziemskiemu tucholskiemu). W 1580 kwituje go z 300 złp Anna Przepałkowska. W 1580 wyderkafuje za 4000 złp połowę Wierzchucina w bydg., którą był kupił od Jana Górskiego w 1574 za 10000 złp (Piotrowi Małżewskiemu); nabywa za 1200 złp część Krampiewo w 1582 (od Zygmunta Krampiewskiego) i w 1582 sprzedaje ją za 5000 złp Marcinowi Bendorskiemu
Jan z Wierzchucina Żernicki x 15(77) Jadwiga Łaszewska h. Grzymała 2v. Gniazdowska (zm. 1613/27) (córka Jerzego Łaszewskiego dz. Łaszewa, Łańska, Ostrowitego i Gołuszyc w pow. świeckim oraz Anny Rola Niemojewskiej 2v. Kossowej podkomorzyny pomorskiej; pochodziła ta Jadwiga zatem z rodziny osiadłej na Pomorzu, jednak co do jej filiacji była nie pewność czy była córką Jana czy Jerzego Łaszewskiego, ale rzecz tę jednoznacznie wyjaśnia Michał Łaszewski, bratanek Jadwigi z Łaszewskich Żernickiej, który w swoim "Pamiętniczku" z około 1627, wydanym dopiero w 1878, pisze tak - "Jerzy (Łaszewski) spłodził jedynaka i pojął sobie ten jedynak za małżonkę Annę Niemojewską starszą siostrę Jana Niemojewskiego kasztelana chełmińskiego (w l. 1611-1618); spłodził tedy Jerzy (sic!) z Niemojewską syna Jerzego, ojca mego, i córkę Jadwigę, daną w małżeństwo na Krajnę Żernickiemu, która potem wdową zostawszy szła za drugiego Jerzego Gniazdowskiego, męża biegłego w nauce; powtórnie wdową została i bez potomstwa zeszła. A matka mojego ojca, starucha moja (Anna z Niemojewskich Łaszewska), miała wtórego męża Macieja Kossa podkomorzego pomorskiego; tenże sam Michał Łaszewski pisze potem dalej o swoim ojcu Jerzym Łaszewskim, że "pół Wierzchucina sobie od szwagra przykupił"); a więc Jadwiga z Łaszewskich Żernicka od 1595 była zamężna powtórnie za Jerzym Gniazdowskim i jest już wdową po nim od 1610. W 1610 zawiera jakiś kontrakt ze Stanisławem Radolińskim. Po pierwszym mężu Żernickim nadal trzyma Wierzchucin Pański, który w 1613 daje na wyderkaf za 3000 złp bratu Jerzemu Łaszewskiemu i w ten sposób Wierzchucin przechodzi potem na Łaszewskich)
taż Jadwiga występuje raz jako Anna wdowa po Janie z Wierzchucina w 1588 (?)

Feliks Żernicki (zm. 1564/67) w 1531 sprzedaje 6 łanów w Obiecanowe (Mikołajowi Nadborowi), w 1557 pozywa go Anna z Chociszewskich Radzicka (o niespłacony dług); dziedzic cz. Obiecanowa, m. Żerniki; dziedziczy też razem z bratem Janem plac na Targowisku w Gnieźnie (przyległy do domu Mikołaja Mielińskiego burgrabiego gnieźnieńskiego)(plac ten sprzedają za 30 złp Żołądkowskiemu); w 1559 czyni zapis 4 grzywien czynszu rocznego na rzecz wikariuszy metropolitarnych gnieźnieńskich, jest wtedy wł. poł wsi Żerniki i części młyna Zrazim; w 1559 występuje jako "stryj herbowy" Małgorzaty Trąmpczyńskiej;
Feliks Żernicki x 15(49) Anna Włościejewska h. Wczele (zm. 15(85)). Annę, już wdowę, w 1568 kwituje ze 100 zł Wojciech Strzeżewski; jest ona też winna 100 złp Kacprowi Roszewskiemu, którą oddaje w 1569; Annie w 1570 jest winien 100 grzywien Marcin Domasławski, którego kwituje w 1571. W 1579 znajduje się w bardzo licznym gronie spadkobierców dóbr gołanieckich. W 1585 kwituje ją Anna z Rogalińskich Wiśniewska
Feliks i Anna Żerniccy pozostawili dzieci -->
--- I) Dorota Żernicka (zm. 1618/45) dziedziczka części młyna wodnego w Wełnie1578 (którą sprzedaje za 200 złp w 1579 Wojciechowi Kotarskiemu) (wraz z mężem w 1603 bierze na wyd. za 2900 złp część Obiecanowa, i 10-ciu kmieci osiadłych we wsi Żużoły, od Marcina Padniewskiego kasztelana kamieńskiego). W 1608 daje w dzierżawę połowę Obiecanowa swojemu zięciowi Jakubowi Krzyszkowskiemu, a w 1611 swojemu zięciowi Bartłomiejowi Gulczewskiemu; x 1578 Jakub Kozielski h. Pałuka (zm. 1606/08)
--- II) Zofia Żernicka (zm. 15(86)) x 1582 Jan Mierzwiński h. Wieniawa (zm. 1583/86) dz. d. Krężołowo i Mierzwino w inowrocł.; (Zofia dostaje 900 złp posagu). Zofii w 1586 jest winien 200 złp Jan Zajączkowski i 200 złp Mikołaj Orzelski podczaszy kaliski
--- III) Feliks Żernicki (zm. 15(70)) występuje w 1567 i 1570 i wygląda na to, że wkrótce potem zmarł w młodym wieku mając około 20 lat (? istnieje dziwny zapis, że niejaka Anna Noskowska wdowa po Feliksie Żernickim 1576 kwituje z 200 złp Jana Noskowskiego, ale to chyba jakaś pomyłka i raczej chodzi o Annę z Włościejewskich wdowę po Feliksie?)
--- IV) Jan Żernicki (zm. przed 1583/87) w 1583 sprzedaje swoją część z działów z bratem Obiecanowa za 2000 złp bratu Piotrowi; 1566, 1570, 1577, 1589, w 1574 sprzedaje za 575 złp swoje część dz. Obiecanowa (Mikołajowi Orzelskiemu podczaszemu kaliskiemu); w 1570 sprzedaje za 3000 złp Wełnę Mikołajowi Padniewskiemu (wcześniej mu ją wyderkafował za 500 złp) (ale można go pomylić z jego stryjem Janem Żernickim z Wierzchucina, więc tu rzeczy niepewne do końca)
--- V) Wojciech Żernicki * o nim niżej
--- VI) Piotr Żernicki "Senior" (zm. 1604/07) w 1567 jego i jego braci pozywa Andrzej Cerekwicki (byli oni dziedzicami części Żernik); w 1570 kwituje (w imieniu swoim i braci) z 60 złp Wojciecha Żernickiego, w 1571 zapisuje dług 50 złp Leonardowi Turzyńskiemu z Posługowa; w 1578 oddaje dług 300 złp Maciejowi Kozielskiemu; w 1583 nabywa za 2000 złp od brata Jana część Obiecanowa;(? w 1598 kwituje Katarzynę z Zajączkowskich Rudnicką, z którą w 1593 wziął wspólnie na wyd. za 1000 złp Izdebno od Wojciecha Rusieckiego); w 1580 bierze na wyd. za 1500 złp część Kozielska i Pątnowo (od Macieja Kozielskiego); w 1585 wraz ze Stanisławem Padniewskim poręcza Andrzejowi Włoszynowskiemu za Marcina Padniewskiego; w 1589 zapisuje dług 100 złp Barbarze z Noskowskich Brzezińskiej; w 1591 kwituje Andrzeja Włoszynowskiego z 100 złp; w 1599 jest mu winien 250 złp Stefan Brudziński; dziedzic Obiecanowa 1599; w 1604 razem z Magielloną z Włoszynowskich Turzyńską otrzymują cesję zapisu 1000 złp (od Łukasza Jarkuszewskiego) (w 1596 bierze od Marcina Padniewskiego 2 łany w Obiecanowie), w 1599 pożycza 100 złp Annie z Noskowskich Leśniewskiej
Piotr Żernicki x NN (na razie nie udało mi się ustalić jej imienia) -->
------ 1) Katarzyna Żernicka (zm. 16(10)) x 1608 Jan Dorpowski (zm. 16(10)) (ona dostaje 500 złp posagu)
------ 2) Dorota Żernicka (zm. 1609) x 1608 Piotr Małachowski (zm. 1640/50) dz. Małachowic Wierzbięcic (dostaje 500 złp posagu)
------ 3) Jadwiga Żernicka (zm. 16(12)) (dostaje 500 złp posagu) x 1610 Maciej Żaboklicki h. Roch (zm. 16(12)) (syn wicepodkomorzego przasnyskiego), dziedzic cz. Żabokliki Wielkie
------ 4) Anna Żernicka (zm 16(19)) x 16(07) Paweł Minostowski h. Prus (zm. 1613/17) (syn Prokopa komornika ziemskiego wiślickiego, pochodził z Minostowic w pow. chęcińskim), dzierżawił Obiecanowo od 1607, a także Mileszyn, Borzątwię i Kobelicę; (w 1607 mają już córkę Elżbietę); Anna jako wdowa wydzierżawia w 1617 część dóbr Popówko (od Mielińskich), dzierżawiła też Czewujewo (od Czewujewskich), w 1619 zawiera jakiś kontrakt (dzierżawny?) z Maciejem Korytowskim
------ 5) Zofia Żernicka x 1619 Maciej Pomianowski (zm. 1620) (dostaje 500 złp posagu)
------ 6) Marcin Żernicki (zm. 16(39)) dziedzic cz. Obiecanowa od 1607 (w 1607 puszcza w dzierżawę Obiecanowo Pawłowi Minostowskiemu i Annie z Żernickich, w 1610 pół obiecanowa dzierżawi jego szwagier Dropowski, w 1618 wyderkafuje za 2800 złp część Obiecanowa Mikołajowi Przepelskiemu, w 1620 za 3000 złp Stefanowi Włoszynowskiemu, a w l 1622-24 dzierżawił Obiecanowo Stanisław Zdzarski; w 1618 spłaca Kozielskim wyderkaf w wysokości 2900 złp i jeszcze za 5500 złp kupuje od Wojciecha Padniewskiego część Obiecanowa, aż ostatecznie w 1639 sprzedaje za 20000 złp całe Obiecanowo Piotrowi Zakrzewskiemu, być może jego dotychczasowemu dzierżawcy w 1628); w 1609 kwituje Mikołaja Orzelskiego podczaszyca kaliskiego z sumy 250 złp; w 1609 bierze na wyderkaf za 1000 złp Słębowo (od swoich szwagrów Cerekwickich); w 1615 bierze na wyderkaf za 1400 złp wieś Świątkowo (od Wojciecha Padniewskiego kasztelanica kamieńskiego); w 1618 kwituje Wojciecha Kaczkowskiego; w 1619 zawiera kontrakt ze Stanisławem Przysieckim; w 1620 bierze na wyderkaf za 1000 złp wieś Skołki w gn. (od Elżbiety Rogalińskiej); w 1621 kwituje go Stanisław Szypowski; jego sługą w 1625 nazwany Adam Czarnecki; w 1630 zapisuje dług 300 złp Jerzemu Gnińskiemu; w 1630 wyderkafuje Obiecanowo za 4840 złp przed 1636 (Jadwidze Drachowskiej); w 1635 wydzierżawia Węgierce w inowrocławskim swojego zięciowi Danielowi Boruckiemu. W 1638 pożycza 1000 złp Zofii Sławińskiej
(czy ten Marcin pozywa w Gnieźnie Brzezińskich w 1643, umiera tr. i ma syna Andrzeja? ale chyba raczej nie)
Marcin Żernicki x 1609 Zofia Cerekwicka h. Zaremba (zm. 16(39)) (córka Michała Cerekwickiego i Doroty z Mirczyna Mirczyńskiej) -->
---------- Anna Żernicka (zm. 16(39)) x 16(35) Daniel Borucki h. Rola (zm. 1639/76) (syn Jana sędziego ziemskiego inowrocławskiego 1621-26) dziedzic Węgierc w inowrocł. i części Zięmięcina (Anna otrzymuje 4000 złp posagu)

Wojciech Żernicki "Senior" (zm. 1594/95) 1567, 1570, dziedzic poł. Wełny 1571, w 1571 zapisuje dług 1600 złp Filipowi Padniewskiemu biskupowi krakowskiemu; w 1585 jest winien 210 złp Maciejowi Kozielskiemu; w 1588 kwituje z 1000 złp kasztelaniców nakielskich Grudzińskich;
Wojciech Żernicki x 1585 Jadwiga Noskowska h. Dębno 2v. Kaczkowska (zm. 16(22)) (córka Sebastiana Noskowskiego, otrzymuje 2000 złp posagu, jej drugi mąż od 1596 to Wojciech Kaczkowski zm. 1618/22) dziedziczka cz. dóbr Gembarzewo w gn., gdzie zamieszkała wraz z drugim mężem, stamtąd bowiem, jako dziedzic w Gembarzewie pisze się Wojciech Kuczkowski w 1617, potem Jadwiga, powtórnie wdowa, w 1622 jeszcze wydzierżawia połowę Gembarzewa Marcinowi Niedrowskiemu; ponadto w 1598 posiadała jakiś dom i ogród za murami Poznania koło kościoła św. Marcina
Od Wojciecha idą 2 córki i 2 synowie -->
--- I) Katarzyna Żernicka x 16(29) Marcin Krochowski
--- II) Anna Żernicka (zm. 1652/64 bzp.) x 1* 16(29) Marcin Moszczyński (zm. 1628/29) (miała zapis 500 złp posagu) 2* 1630/37 Jerzy Mrowiński h. Abdank (zm. 16(52)) dz. Czeluścina, towarzysz chorągwi u rtm Przyjemskiego 1648 (zdaje się mieszkali też w Poznaniu, bo w 1648 Anna pozywa urząd miejski w Poznaniu) (od męża Mrowińskiego Anna dostaje zapis 900 złp posagu)
--- III) Wojciech Żernicki 1618 (wtedy doszedł lat?) zm. przed 1637; nie wiemy o nim nic, czy się ożenił i czy miał dzieci, ale pojawia się taki trop (niestety nie wiem, czy odnieść go do niego)
-------- ? Piotr (ur. 1636 i ochrzczony w Gnieźnie)(syn Wojciecha Żernickiego i Hanny; świadkami chrztu byli Piotr Mielżyński i Katarzyna Młotkowska)
--- IV) Grzegorz Żernicki (czasem nazywany też Jerzy) (zm. 1640/52) wiadomo, że ma on razem z bratem zapis od stryja Piotra (może testamentowy?) 200 złp, a opiekę nad nimi miał ojczym Wojciech Kaczkowski i mieszkali w Gembarzewie; w 1617 ojczym Wojciech Kuczkowski zapisuje mu 300 złp długu (z której to sumy kwituje w 1629 swojego brata przyrodniego Jana Kaczkowskiego); 1618 (niby wtedy "doszedł lat", tego roku bowiem ich opiekun i ojczym Wociech Kuczkowski został skwitowany z zobowiąznia stawienia ich do akt, gdy dojdą lat), w 1635 kwituje z 1000 złp Dorotę z Noskowskich Jerzykowską i jej syna Piotra; w 1635 wnosi sprawę i pozew o rany; w 1638 kwituje z 300 złp Adama Jarosławskiego; w 1639 zadłuża się u Sebastiana Noskowskiego na sumę 400 złp; w 1640 przejmuje od Arianny Noskowskiej sprawę sądową przeciw spadkobiercom Romana Jabłkowskiego (z racji posesji wsi Kobylica); w 1640 mianowany opiekunem dzieci Sebastiana Noskowskiego dziedzica Gembarzewa
Grzegorz Żernicki x 1617 Anna Cielmowska (zm. 1652/64) (córka Marcina Cielmowskiego i Ewy Kuczyńskiej 2v. Siedleckiej); w 1652 ceduje ona zapis 200 złp (połowę z zapisu 400 złp, jaki ona i jej mąż mieli od Jakuba Gałczyńskiego, Marcinowi Gałczyńskiemu) -->
------ 1) Anna Żernicka panna 1664
------ 2) Wojciech Żernicki (zm. 16(65)); w 1650 bierze w dzierżawę wieś Małachowo Szymborowice (należącą do wdowy Zofii Małachowskiej), 1664, w 1665 kwituje Stanisława Modlibowskiego pisarza gr. poznańskiego "z odbioru konia szpakowatego" (!); potem nie wiadomo o nim nic (? i czy to on właśnie Wojciech Żernicki zm. przed 1679 x 1650 Witkowo wdowa Katarzyna Orłowska wdowa 1v po Łukaszu Tymienieckim 3v 1679 żona Jerzego Jasińskiego i ona nieżyjąca w 1700, gdzie świadkami ślubu byli Wojciech Ostrowski i Marcin Raczłakowski; a ich syn Wojciech 1700) (i czy ten Wojciech to Wojciech Franciszek Żernicki x 1703 Konstancja Pawłowska 2v. Białkowska, córka Stefana i Zofii Sierskiej)
------ 3) Jan Żernicki (zm. 16(65)) w 1664 spadkobierca ciotki Anny Mrowińskiej sprzedaje jej oprawę na Czeluścinie za 450 złp Wojciechowi Świerczyńskiemu, a przy tej okazji kwituje go (i jego brata Wojciecha) Anna z Włodków Hałczynowska

Ta linia urywa się na roku 1665, duże są w niej luki i niepewności

opracował: Roman Knap-Kurowski
ps. jakby co kto znalazł, to bardzo proszę uzupełniać, kwestii tam wiele otwartych :)

Ja mam Korybut Żernickich. Stanisław wylegitymował się w Pilznie w 1782 r. Był właścicielem części Dolna Gawrzyłowa pod Dębicą. Zmarł w 1783 pozostawiając z Zofii Trzecieskiej trójkę dzieci:

- Elżbieta Teofila za Kasprem Okońskim, zam. Orczki, cyr. tarnowski
- Ewa Wiktoria za Janem Małeckim, zam. Brzostek, cyr. tarnowski
- Ignacy Jan Kazimierz, zam. Brzostek, cyr. tarnowski

Genealogia legitymacyjna:

Stanisław
s. Jana i Barbary Popiel
w. Jakuba i Teresy Oyzranowskej? [Ojzrzanowskiej?]
pw. Krzysztofa i Krystyny Pstrokońskiej

Jakby ktoś znalazł jakiś ślad po tej rodzinie to proszę o kontakt:

piotr.wiszniewski@gmail.com